سامانه معاملات بلوکی

معاملات بلوکی، روشی برای خرید و فروش حجم خیلی زیادی از سهام یک شرکت توی بورس و فرابورسه که معمولاً بین حقوقی ها و نهادهای بزرگ انجام می شه و برخلاف معاملات عادی، محدودیت های حجمی و دامنه نوسان خاص خودش رو داره و به طور مستقیم روی قیمت پایانی سهم تأثیر نمی ذاره. اگر می خواید بدونید این معاملات بزرگ چطور کار می کنن، کجا باید پیداشون کنید و چه تأثیری روی بازار دارن، با من همراه باشید.

توی دنیای بورس، همیشه دنبال فرصت ها و نشانه هایی هستیم که بتونیم باهاشون قدم های درست برداریم و سود خوبی به جیب بزنیم. یکی از این نشانه های مهم که کمتر کسی بهش توجه می کنه، یا حداقل کمتر کسی عمیقاً می شناستش، همین معاملات بلوکی هستن. این معاملات، مثل یه نبض پنهان تو دل بازار عمل می کنن که اگه بتونیم صداش رو بشنویم و تحلیلش کنیم، خیلی چیزها دستمون میاد. از تغییرات مدیریتی مهم گرفته تا ورود پول های درشت به یه سهم خاص. در واقع، درک درست از سامانه معاملات بلوکی می تونه یه برگ برنده برای هر سرمایه گذار باشه، چه اونایی که تازه وارد بازار شدن و چه اونایی که سال هاست تو این گود هستن. تو این مقاله قراره با هم پرده از راز این معاملات برداریم و ببینیم دقیقاً چی هستن، چطور میشه پیداشون کرد و چطور باید ازشون برای تحلیل های خودمون استفاده کنیم.

معاملات بلوکی چیست؟ تعریف، ماهیت و اهداف

تصور کنید یه حجم خیلی خیلی بزرگ از سهام یک شرکت، مثلاً در حد چند میلیارد تومان، یکجا خرید و فروش می شه. این دقیقاً همون چیزیه که ما بهش می گیم معاملات بلوکی. این معاملات، با معاملات خردی که ما هر روز انجام می دیم، حسابی فرق داره. اصلاً ماهیت و هدفش یه چیز دیگه ست.

اصلی ترین مشخصه اش اینه که حجمش خیلی بالاست. اینقدر زیاد که اگه بخواد تو تابلوی عادی معامله بشه، بازار رو حسابی به هم می ریزه و قیمت رو بالا و پایین می کنه. برای همین، این معاملات معمولاً خارج از تابلوی عادی و بین سرمایه گذارهای حقوقی و نهادی انجام می شن. مثلاً بانک ها، صندوق های بازنشستگی، یا شرکت های سرمایه گذاری بزرگ. این ها هستن که پای ثابت معاملات بلوکی در بورس هستن.

حالا چرا این معاملات انجام می شن؟ اهداف پشت پرده شون چیه؟

• تغییرات مدیریتی: یکی از مهم ترین دلایل، تغییر مالکیت عمده یک شرکت و به دنبالش، تغییر هیئت مدیره و مدیریت شرکت هست. وقتی یه شرکت بزرگ تصمیم می گیره کنترل یه شرکت دیگه رو به دست بگیره، بخش زیادی از سهامش رو به صورت بلوکی می خره.
• افزایش نقدشوندگی: گاهی اوقات، یه سهامدار بزرگ می خواد حجم عظیمی از سهامش رو بفروشه بدون اینکه قیمت رو خراب کنه. معاملات بلوکی این امکان رو می ده که بدون تأثیر منفی روی قیمت بازار، نقدینگی لازم رو جذب کنه.
• تنظیم بازار: بعضی وقت ها حقوقی ها برای حمایت از بازار یا یک سهم خاص، اقدام به خرید یا فروش بلوکی می کنن تا جلوی ریزش بیشتر رو بگیرن یا بازار رو متعادل کنن.
• تجدید ساختار پرتفوی: شرکت های سرمایه گذاری ممکنه برای تغییر ترکیب دارایی های خودشون، سهام زیادی رو به صورت بلوکی بخرن یا بفروشن.

خب، پس فهمیدیم معاملات بلوکی، نه فقط یه حجم بالا از خرید و فروشه، بلکه نشونه یه اتفاق بزرگ تر تو دل شرکته. نکته جالب اینه که تو این معاملات، معمولاً کارمزدی از طرف کارگزاری ها دریافت نمی شه، یا خیلی کمه که این خودش برای حقوقی ها یه مزیت بزرگ به حساب میاد.

سامانه معاملات بلوکی یا بازار بلوک کجاست؟

شاید با شنیدن اسم سامانه معاملات بلوکی فکر کنید یه پلتفرم جداگانه و خیلی خاص وجود داره که فقط مختص این کاره. راستش رو بخواهید، اینقدر هم پیچیده نیست. در واقع، بازار بلوک یک بخش مجزا و تعریف شده تو ساختار بورس و فرابورس ایرانه، نه یک وب سایت یا اپلیکیشن کاملاً مجزا. این بازار جاییه که معاملات با حجم خیلی بالا، یعنی همون بلوک ها، انجام می شن تا روی تابلوی اصلی بازار اختلال ایجاد نکنن.

تفاوت های اساسی این بازار با بازار عادی معاملات، خیلی مهمه. بیایید چند تا از مهم ترین هاشون رو با هم مرور کنیم:

• دامنه نوسان: دامنه نوسان قیمت تو بازار بلوک، دقیقاً مثل دامنه نوسان سهم تو بازار عادیه. یعنی قرار نیست قیمت یهو نجومی بشه یا سقوط آزاد کنه.
• ساعت معاملات: ساعات معاملات تو بازار بلوک، مثل بازار عادیه. پس دنبال ساعت های عجیب و غریب نباشید.
• تأثیر بر قیمت پایانی: این یه نکته خیلی مهمه! معاملات بلوکی مستقیماً روی قیمت پایانی سهم اصلی تأثیر نمی ذارن. یعنی اگه سهم مثال معامله بلوکی شد، این معامله روی قیمت پایانی مثال که ما تو تابلوی عادی می بینیم، اثر نمی ذاره. این معاملات معمولاً با نمادهای جداگانه مثل مثال2 نمایش داده می شن.
• شفافیت: با اینکه این معاملات خارج از تابلوی عادی انجام می شن، اما اطلاعاتشون باید تو سایت هایی مثل Tsetmc یا کدال منتشر بشه تا شفافیت بازار حفظ بشه.

سازمان بورس و اوراق بهادار نقش نظارتی خیلی مهمی تو این سامانه داره. همه چیز باید طبق قوانین و مقررات باشه. هر معامله بلوکی باید تأیید سازمان بورس رو بگیره وگرنه انجام نمی شه. این نظارت باعث می شه که حقوقی ها نتونن هر کاری دلشون خواست انجام بدن و بازار رو به نفع خودشون دستکاری کنن. پس این بازار یه جورایی، جایگاه ویژه ای برای معاملات بزرگ و استراتژیکه که با قوانین سفت و سخت تری هم کنترل می شه.

شرایط و الزامات انجام معاملات بلوکی

انجام معاملات بلوکی همین جوری سر و ته نداره که هر کسی با هر حجمی بیاد و بگه می خوام بلوکی معامله کنم. یه سری شرایط و الزامات خاصی داره که اگه رعایت نشه، اصلاً معامله ای اتفاق نمی افته. این قوانین برای هر دو بازار بورس و فرابورس، کمی با هم فرق می کنه.

حداقل حجم و ارزش معامله بلوکی

اینجا دیگه پای عدد و رقم در میونه. یه سقف و کفی برای حجم و ارزش معامله بلوکی وجود داره:

برای معاملات بلوکی در بورس:

• حداقل حجم سفارش باید ۵۰ برابر یا بیشتر از محدودیت حجم هر سفارش در بازار عادی باشه. یعنی اگه تو بازار عادی میشه حداکثر ۱۰ هزار سهم رو تو یه سفارش خرید، برای معاملات بلوکی باید حداقل ۵۰۰ هزار سهم (۵۰ * ۱۰,۰۰۰) سفارش بدید.
• حداقل ارزش کل معاملات بلوکی باید ۲۰ میلیارد ریال (۲ میلیارد تومان) باشه.

برای معاملات بلوکی در فرابورس:

اوضاع کمی فرق می کنه و بسته به اندازه شرکت ها متفاوته:

• شرکت هایی که سهام پایه آن ها بیشتر از ۳ میلیارد سهم است: حجم درخواستی باید بین ۰.۵ تا ۱ درصد از کل تعداد سهام پایه شرکت باشه.
• شرکت هایی که سهام پایه آن ها کمتر از ۳ میلیارد سهم است: حجم درخواستی باید بین ۱ تا ۵ درصد از کل سهام پایه شرکت باشه. نکته مهم اینه که این حجم نباید از حد نصاب معاملات عمده بیشتر بشه.

مجوزها و اطلاع رسانی ها

این معاملات هم مثل هر چیز مهم دیگه ای تو بورس، نیاز به مجوز و گاهی هم اطلاع رسانی داره. اگه یه معامله بلوکی خیلی بزرگ باشه یا روی ترکیب سهامداران عمده تأثیر زیادی داشته باشه، ممکنه هیئت مدیره بورس بخواد که اطلاعیه ای قبل از انجام معامله منتشر بشه. البته این موضوع همیشه و برای همه معاملات بلوکی اجباری نیست، اما نشون می ده که ناظران چقدر حواسشون به این معاملات هست.

بازیگران اصلی

کی می تونه تو معاملات بلوکی شرکت کنه؟ اینجا دیگه جای حقیقی های معمولی نیست. بازیگران اصلی معاملات بلوکی، سرمایه گذاران حقوقی و نهادی هستن. منظورم همون شرکت های بزرگ سرمایه گذاری، بانک ها، صندوق های بازنشستگی و امثالهم هست که با پول های درشت وارد بازار می شن و می خوان حجم زیادی از سهام رو جابه جا کنن. پس اگه یه سهامدار خرد هستید، نمی تونید مستقیماً تو بازار بلوک معامله کنید، ولی دونستن اینکه این معاملات چطور انجام می شن، بهتون کمک می کنه بازار رو بهتر بفهمید.

فرآیند گام به گام انجام معاملات بلوکی در بورس

حالا که فهمیدیم معاملات بلوکی چی هستن و چه شرایطی دارن، بیایید ببینیم این معاملات چطور گام به گام انجام می شن. این فرآیند یه جورایی یه مسیر مشخص و قانونمند داره که باید مو به مو طی بشه.

گام اول: ثبت پیشنهاد خرید یا فروش توسط کارگزار

همه چیز از یه پیشنهاد شروع می شه. اگه یه خریدار حقوقی دنبال خرید یه حجم عظیم از سهام باشه، کارگزارش یه پیشنهاد خرید (Order) ثبت می کنه. تو این پیشنهاد، حجم سهام مورد نظر، محدوده قیمتی که خریدار حاضره پرداخت کنه و هر شرط دیگه ای که لازمه، مشخص می شه. برعکس، اگه یه فروشنده حقوقی بخواد سهامش رو به صورت بلوکی بفروشه، کارگزارش پیشنهاد فروش رو با همون جزئیات ثبت می کنه.

گام دوم: توافق و پذیرش شرایط توسط طرفین معامله

بعد از ثبت پیشنهاد، کارگزار طرف مقابل (چه خریدار و چه فروشنده) این پیشنهاد رو بررسی می کنه. اگه شرایط رو مناسب دید و به توافق رسیدن، پیشنهاد پذیرفته می شه. اینجا دیگه مثل بازار عادی نیست که با زدن یه دکمه خرید و فروش انجام بشه؛ معمولاً پای مذاکرات و چانه زنی های تخصصی بین دو طرف در میونه تا به یه قیمت و شرایط مطلوب برسن.

گام سوم: تایید و نظارت رگولاتوری (سازمان بورس)

این یکی از مهم ترین مراحل فرآیندیه که معاملات بلوکی رو از معاملات عادی جدا می کنه. بعد از اینکه طرفین به توافق رسیدن، معامله وارد مرحله تایید توسط ناظر بازار، یعنی سازمان بورس و اوراق بهادار، می شه. ناظر بررسی می کنه که آیا این معامله با همه قوانین و مقررات بورس و فرابورس مطابقت داره؟ آیا هیچ تخلفی صورت نگرفته؟ آیا شرایط بازار اجازه چنین معامله ای رو می ده؟ اگه همه چیز اوکی باشه و ناظر تأیید بده، معامله می تونه بره به مرحله بعدی.

گام چهارم: ثبت نهایی و تسویه معامله

بعد از تأیید ناظر، معامله بلوکی به صورت نهایی تو سامانه های مربوطه ثبت و تسویه می شه. تو ایران، سامانه جـم (جامع اطلاعات مشتریان) یکی از پلتفرم هاییه که برای ثبت و پیگیری این تراکنش ها استفاده می شه. ثبت نهایی تو سامانه جم، به معنی تموم شدن موفقیت آمیز معامله بلوکیه.

یه نکته جالب دیگه اینکه وقتی یه سهام به صورت بلوکی معامله می شه، برای اینکه با معاملات عادی قاطی نشه، یه نماد جداگانه با عدد 2 کنار نماد اصلیش نشون داده می شه. مثلاً اگه سهم خودرو معامله بلوکی بشه، تو لیست نمادها ممکنه خودرو2 رو هم ببینید. این خودش یه نشونه ست که داره یه خبرایی میشه!

مشاهده معاملات بلوکی در سایت Tsetmc: راهنمای عملی

خب رسیدیم به قسمت هیجان انگیز ماجرا! چطور می تونیم خودمون این معاملات بلوکی رو تو بازار شناسایی کنیم و ازشون برای تحلیل هامون استفاده کنیم؟ سایت Tsetmc (مدیریت فناوری بورس تهران) بهترین ابزار برای این کاره. تابلوخوانی و فیلترنویسی تو این سایت، دو تا روش کاربردی برای پیدا کردن معاملات بلوکی هستن.

آشنایی با قابلیت های Tsetmc برای پایش بازار

اول از همه باید بدونید سایت Tsetmc یه گنجینه از اطلاعات بازاره. از قیمت های لحظه ای گرفته تا حجم معاملات، اطلاعات کد به کد و کلی چیز دیگه. برای ما که دنبال معاملات بلوکی هستیم، این سایت مثل یه چراغ راهنما عمل می کنه.

روش اول: شناسایی از طریق دیده بان بازار

این روش ساده ترین راه برای شروع کار هست:

1. اولین کاری که باید بکنید اینه که وارد سایت Tsetmc بشید.
2. توی صفحه اصلی، یه قسمت به اسم دیده بان بازار هست. روی اون کلیک کنید.
3. تو دیده بان بازار، لیستی از همه نمادهای معاملاتی که تو بورس و فرابورس معامله می شن رو می بینید.
4. حالا باید دنبال نمادهایی بگردید که جلوی اسمشون عدد ۲ یا حرف ح (برای حق تقدم) درج شده باشه. مثلاً خودرو2 یا مثالح. این عدد ۲ نشونه اینه که برای این سهم، معامله بلوکی انجام شده یا در حال انجامه.

این روش سریع و بصریه، اما ممکنه نیاز به جستجوی دستی داشته باشه و برای پیدا کردن همه معاملات بلوکی، مخصوصاً تو یه بازار شلوغ، کمی زمان بر باشه.

روش دوم: فیلترنویسی پیشرفته برای پیدا کردن معاملات بلوکی

فیلترنویسی یه ابزار خیلی قدرتمنده که بهتون کمک می کنه دقیقاً همون چیزی رو که می خواید، تو کسری از ثانیه پیدا کنید. برای یافتن سهام با معاملات بلوکی با فیلترنویسی، مراحل زیر رو دنبال کنید:

1. دوباره وارد سایت Tsetmc بشید و به بخش دیده بان بازار برید.
2. بالای صفحه دیده بان بازار، یه گزینه به اسم فیلتر یا فیلترنویسی می بینید. روی اون کلیک کنید.
3. بعد از باز شدن پنجره فیلتر، گزینه فیلتر جدید رو انتخاب کنید.
4. حالا یه کادر خالی برای وارد کردن کد فیلتر می بینید. کد فیلتر دقیق و کارآمد برای شناسایی معاملات بلوکی اینه:
   
(l18)[(l18).length-1]=='2'

   این کد به Tsetmc میگه دنبال نمادهایی بگرده که آخرین کاراکتر اسمشون ۲ باشه. l18 تو کد Tsetmc معمولاً به نماد معاملاتی اشاره داره.
5. بعد از وارد کردن کد، روی دکمه اعتبارسنجی کلیک کنید تا مطمئن بشید کدتون درسته. اگه خطایی نداشت، روی ثبت بزنید.
6. حالا پنجره فیلتر رو ببندید (معمولاً با علامت ضربدر یا دکمه Close).

نتیجه رو می بینید! لیستی از تمام سهام هایی که معامله بلوکی دارن، جلوی چشمتونه. این روش خیلی دقیق تر و سریع تره و بهتون اجازه می ده تو شلوغی بازار، روی اطلاعاتی که واقعاً براتون مهمن تمرکز کنید.

وقتی این لیست رو پیدا کردید، فراموش نکنید که اطلاعات رو تحلیل کنید. مثلاً ببینید حجم معامله چقدر بوده، قیمت به چه صورت بوده و آیا این معامله می تونه نشونه تغییرات مهمی تو شرکت باشه یا نه. اینجاست که مهارت های تحلیلی شما به کار میاد.

تاثیرات و پیامدهای معاملات بلوکی بر بازار سرمایه

معاملات بلوکی فقط یه جابه جایی ساده سهام نیستن؛ مثل یه دومینو می مونن که می تونه زنجیره ای از اتفاقات رو تو بازار به راه بندازه. تأثیر این معاملات رو می تونیم از چند جنبه بررسی کنیم:

تاثیر بر قیمت سهم

باور عمومی تو بازار اینه که معاملات بلوکی، به خصوص اگه با قیمت بالاتری از قیمت تابلو انجام بشن، می تونن سیگنال مثبتی برای سهم باشن. چرا؟

• انتظار تغییر مدیریتی: وقتی یه حقوقی بزرگ، سهام یه شرکت رو به صورت بلوکی می خره، خیلی ها فکر می کنن قراره تغییراتی تو مدیریت یا استراتژی های اون شرکت ایجاد بشه که در نهایت به سودآوری بیشتر منجر می شه. این انتظار، تقاضا رو برای اون سهم بالا می بره و ممکنه باعث رشد قیمتش بشه.
• ورود نقدینگی: یه حجم بالای پول که وارد یه سهم می شه، حتی اگه بلوکی باشه و مستقیماً روی قیمت پایانی تأثیر نذاره، باز هم می تونه به بازار این سیگنال رو بده که یه نقدینگی قوی پشت این سهم هست.

برای مثال، تو سال 1394، معاملات بلوکی بزرگی تو بانک های ملت، تجارت و صادرات انجام شد. بعد از این معاملات، تقاضا برای سهام این بانک ها و حتی کل گروه بانکی افزایش پیدا کرد و بسیاری از کارشناس ها این رو نشونه ورود نقدینگی جدید به بازار می دونستن. البته، همیشه هم اینطور نیست و هر معامله بلوکی ای لزوماً باعث رشد قیمت نمی شه؛ باید با دید باز و تحلیلی بهش نگاه کرد.

تاثیر بر شاخص کل

همونطور که گفتیم، معاملات بلوکی مستقیماً رو قیمت پایانی سهم تأثیر نمی ذارن. پس چطور ممکنه رو شاخص کل اثر بذارن؟

راستش اینه که تأثیرش بیشتر غیرمستقیمه. اگه معاملات بلوکی حجم بالایی داشته باشن، ارزش کل معاملات بازار رو بالا می برن. این افزایش ارزش معاملات، به صورت غیرمستقیم می تونه حس و حال مثبتی به بازار بده و سیگنالی برای فعال بودن بازار باشه.
یه وقت هایی هم پیش میاد که حقوقی ها از معاملات بلوکی برای شاخص سازی استفاده می کنن. مثلاً تو روزهای منفی بازار که سهام بیشتر شرکت ها دارن ریزش می کنن و پرتفوی ما منفیه، ممکنه ببینیم شاخص کل مثبت بسته شده. اینجاست که پای شاخص سازی به میون میاد. حقوقی ها ممکنه با خرید و فروش بلوکی سهام های بزرگ و شاخص ساز بین خودشون (معمولاً بدون کارمزد)، ارزش معاملات رو بالا ببرن و کاری کنن که شاخص کل مثبت بمونه. این کار بیشتر برای مدیریت انتظارات بازار و جلوگیری از پانیک شدید انجام می شه.

معاملات بلوکی مثل یک کاتالیزور عمل می کنند؛ می توانند انتظارات را تغییر دهند و با ارسال سیگنال هایی، مسیر یک سهم یا حتی کل بازار را تحت تأثیر قرار دهند، حتی اگر تأثیر مستقیم بر قیمت پایانی نداشته باشند.

تاثیر بر نقدشوندگی و شفافیت بازار

معاملات بلوکی می تونن هم جنبه های مثبت و هم منفی تو این زمینه داشته باشن:

• نقدشوندگی: برای سهامداران بزرگ، این معاملات فرصتیه که حجم عظیم سهامشون رو بدون اینکه قیمت بازار رو تحت تأثیر قرار بدن، نقد کنن. این خودش به نقدشوندگی بازار کمک می کنه.
• شفافیت: با اینکه این معاملات خارج از تابلوی اصلی انجام می شن، اما اطلاعاتشون باید تو سایت های رسمی مثل Tsetmc و کدال منتشر بشه. این موضوع، باعث افزایش شفافیت بازار می شه و همه می تونن از معاملات بزرگ مطلع بشن. البته همیشه این شفافیت کافی نیست و گاهی اوقات پیچیدگی این معاملات می تونه تحلیل رو سخت کنه.

تفاوت های کلیدی: معاملات بلوکی در مقایسه با سایر انواع معاملات

بازار سرمایه مثل یه اقیانوس بزرگ می مونه که انواع ماهی ها توش شنا می کنن! معاملات هم همینطورن و انواع مختلفی دارن. برای اینکه بتونیم تحلیل درستی از بازار داشته باشیم، باید فرق معاملات بلوکی رو با بقیه انواع معاملات مثل خرد، عمده و کد به کد، حسابی بلد باشیم.

معاملات بلوکی و معاملات خرد

این دو تا مثل شب و روز با هم فرق دارن.

• حجم: معاملات خرد، همون خرید و فروش های کوچکیه که ما سهامداران عادی با چند صد هزار تومان یا چند میلیون تومان انجام می دیم. اما معاملات بلوکی، با حجم های بسیار عظیم و میلیاردی سروکار داره.
• بازیگران: پای ثابت معاملات خرد، حقیقی ها و بعضاً حقوقی های کوچیک هستن. ولی معاملات بلوکی کارِ حقوقی ها و نهادهای بزرگ و سرمایه گذاران استراتژیکه.
• اهداف: هدف ما تو معاملات خرد، معمولاً نوسان گیری، سرمایه گذاری کوتاه مدت یا بلندمدت برای کسب سود شخصیه. اما اهداف معاملات بلوکی، بیشتر جنبه های مدیریتی، کنترلی یا استراتژیک داره.
• تأثیر بر بازار: معاملات خرد، با اینکه حجم زیادی رو شامل می شن، اما هر معامله تأثیر چندانی روی کل بازار نداره. در حالی که یه معامله بلوکی می تونه سیگنال های مهمی به کل بازار بده.

معاملات بلوکی و معاملات عمده

این دو تا کمی شبیه هم هستن و گاهی وقتا اشتباه گرفته می شن، ولی تفاوت های مهمی دارن. تو بریف هم اشاره شد که یک جدول مقایسه ای داشته باشیم:

ویژگی	معاملات بلوکی	معاملات عمده
حجم حداقل معامله (بورس)	حداقل ۵۰ برابر محدودیت حجم هر سفارش در بازار عادی و کمتر از حد نصاب معاملات عمده	برای سهام پایه بیش از ۳ میلیارد ریال: حداقل ۱ درصد از کل سهام پایه شرکت برای سهام پایه کمتر از ۳ میلیارد ریال: حداقل ۵ درصد از کل سهام پایه شرکت
حجم حداقل معامله (فرابورس)	برای سهام پایه بیش از ۳ میلیارد سهم: ۰.۵ تا ۱ درصد سهام پایه برای سهام پایه کمتر از ۳ میلیارد سهم: ۱ تا ۵ درصد سهام پایه	برای سهام پایه بیش از ۱ میلیارد ریال: حداقل ۱ میلیارد ریال برای سهام پایه کمتر از ۱ میلیارد ریال: حداقل ۵ درصد از کل ارزش سهام شرکت
اطلاع رسانی قبلی	معمولاً اطلاعیه ای قبل از تاریخ عرضه منتشر نمی شود (مگر با صلاح دید هیئت مدیره)	ممکن است با اطلاعیه قبلی انجام شود
نحوه تسویه	تسویه به صورت عادی (سه روز کاری) یا توافقی	دو نوع عادی (۳ روز کاری) و شرایطی (بخشی از وجه به صورت مدت دار)
تاثیر بر قیمت پایانی	ندارد، با نماد جداگانه (خودرو2)	در صورت انجام در تابلوی عادی، دارد (گرچه معمولا در تابلوی جداگانه انجام می شود).

یکی از تفاوت های اصلی اینه که معاملات بلوکی حد نصاب حجم کمتری نسبت به معاملات عمده دارن. یعنی اگه حجم یه معامله خیلی بزرگ باشه ولی از اون حد نصاب معاملات عمده کمتر باشه، بلوکی محسوب می شه.

معاملات بلوکی و معاملات کد به کد

اینجا دیگه اهداف و ماهیت معامله حسابی فرق می کنه.

• اهداف: تو معاملات بلوکی، هدف اصلی انتقال استراتژیک سهام، تغییر مدیریت یا اهداف بلندمدت مشابهه. اما تو معاملات کد به کد، هدف بیشتر نوسان گیری، تغییر روند قیمت سهم به صورت مصنوعی یا جابه جایی سهام بین کدهای یک فرد یا گروه (مثلاً از کد حقوقی به کد حقیقی) هست.
• بازیگران: معاملات بلوکی بین حقوقی های بزرگ انجام می شه. کد به کد می تونه بین حقیقی و حقوقی، یا بین دو کد حقیقی یک نفر، یا بین دو کد حقوقی یک گروه اتفاق بیفته.
• محل انجام: معاملات بلوکی خارج از تابلوی عادی و تو بازار بلوک انجام می شن. اما معاملات کد به کد، تو تابلوی عادی بورس انجام می شن و مستقیماً روی قیمت سهم تأثیر می ذارن.

تفاوت معاملات بلوکی و کد به کد یک موضوع مهم برای تحلیلگران تابلوخوان است. وقتی یک حقوقی چندین بار به صورت متوالی سهام خود را به کد حقیقی اش می فروشد یا برعکس، در واقع دارد یک بازی روانی برای ایجاد صف خرید یا فروش راه می اندازد که با ماهیت معاملات بلوکی کاملاً متفاوته.

با این مقایسه ها، حالا بهتر می تونیم جایگاه سامانه معاملات بلوکی رو تو پازل بزرگ بازار سرمایه تشخیص بدیم و با دید بازتری به تحلیل ها بپردازیم.

تحلیل استراتژیک معاملات بلوکی: فرصت ها و چالش ها

تا اینجا فهمیدیم معاملات بلوکی چی هستن و چطور میشه پیداشون کرد. حالا وقتشه کمی عمیق تر به این موضوع نگاه کنیم و ببینیم چطور می تونیم ازشون به عنوان یه ابزار تحلیلی هوشمندانه استفاده کنیم و چه فرصت ها و چالش هایی پیش روی ماست.

چگونه معاملات بلوکی می تواند سیگنالی برای تغییرات بنیادی در شرکت باشد؟

تصور کنید یه حقوقی خیلی بزرگ و شناخته شده، حجم زیادی از سهام یه شرکت رو به صورت بلوکی می خره. این اتفاق می تونه مثل یه زنگ خطر یا یه چراغ سبز باشه!

• تغییرات مدیریتی و هیئت مدیره: اغلب اوقات، خریدهای بلوکی با هدف به دست گرفتن کنترل شرکت و تغییر ترکیب هیئت مدیره انجام می شه. وقتی یه سهامدار جدید و قدرتمند وارد بشه، احتمالاً برنامه های جدیدی برای رشد و سودآوری شرکت داره. این خودش یه سیگنال بنیادی قویه که می تونه آینده سهم رو دگرگون کنه.
• اطلاعات درونی: گاهی اوقات، حقوقی ها اطلاعاتی دارن که ما سهامداران خرد بهش دسترسی نداریم. مثلاً از یه قرارداد بزرگ آینده یا یه پروژه سودآور مطلع هستن. خرید بلوکی می تونه نشونه این باشه که اون ها به آینده شرکت ایمان دارن و دارن با پول های بزرگشون، پیش بینی شون رو به عمل تبدیل می کنن.
• افزایش سرمایه یا رویدادهای مالی: گاهی اوقات، معاملات بلوکی می تونه قبل از یه رویداد مهم مالی مثل افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی یا ورود به یه بازار جدید اتفاق بیفته. شناسایی این معاملات می تونه ما رو برای این رویدادها آماده کنه.

پس، اگه دیدید یه نماد با عدد 2 (نماد بلوکی) تو Tsetmc ظاهر شد، کافی نیست! باید برید سراغ تحلیل بنیادی اون شرکت، ببینید چه خبره، کی خریده، کی فروخته، و چه پتانسیلی برای تغییرات داره.

استفاده از معاملات بلوکی در کنار سایر تحلیل ها

هیچ وقت نباید فقط به یه نشونه تو بازار اکتفا کرد. معاملات بلوکی، مثل یه قطعه از پازل بزرگ بازار می مونن. برای اینکه تصویر کامل رو ببینیم، باید اونو کنار بقیه قطعات بذاریم:

• تحلیل فاندامنتال: همزمان با بررسی معاملات بلوکی، حتماً صورت های مالی شرکت، اخبار مربوط به صنعت، برنامه های آتی شرکت و نسبت های مالی رو هم چک کنید. اگه یه حقوقی بزرگ یه شرکت زیان ده رو بلوکی می خره، شاید دلیل دیگه ای جز سودآوری کوتاه مدت داشته باشه.
• تحلیل تکنیکال: نمودارهای قیمتی رو فراموش نکنید. معاملات بلوکی ممکنه بعد از یه روند نزولی طولانی و تو حمایت های مهم اتفاق بیفتن که این می تونه نشونه پایان روند نزولی و شروع یه حرکت صعودی باشه. یا برعکس، بعد از یه رشد هیجانی، فروش بلوکی می تونه هشداردهنده باشه.
• تابلوخوانی و رفتار بازیگران: نگاه کردن به کلیت بازار، رفتار حقوقی ها و حقیقی ها، ورود و خروج پول هوشمند، همه و همه می تونن اطلاعات تکمیلی مفیدی بهتون بدن.

هشدارهای لازم: همیشه هر معامله بلوکی به معنای رشد نیست!

همونطور که تو بازار همیشه «مثبت» به معنی «خرید» نیست و «منفی» به معنی «فروش»، معاملات بلوکی هم همیشه سیگنال سبز نیستن!

• فرصت طلبی: گاهی اوقات، حقوقی ها برای اینکه از یه فرصت خاص استفاده کنن (مثلاً برای تأمین نقدینگی خودشون)، سهامشون رو به صورت بلوکی می فروشن، حتی اگه آینده سهم خوب باشه.
• بازی های حقوقی: یه وقت هایی هم ممکنه معاملات بلوکی فقط یه جابه جایی سهام بین زیرمجموعه های یه گروه باشه و تأثیر بنیادی خاصی روی شرکت نداشته باشه. این معاملات بیشتر برای اهداف داخلی گروه انجام می شن و نباید اون ها رو سیگنال مهمی در نظر گرفت.
• قیمت معامله: اگه معامله بلوکی با قیمتی پایین تر از قیمت تابلوی اصلی انجام بشه، می تونه نشونه این باشه که فروشنده عجله داشته یا خریدار تونسته تخفیف بگیره. این موضوع می تونه زنگ خطری برای سهم باشه.

تحلیل معاملات بلوکی بدون در نظر گرفتن کلیت بازار و وضعیت بنیادی و تکنیکال سهم، مثل رانندگی با یک چشم بسته است. همیشه تمام جوانب را بسنجید.

در نهایت، معاملات بلوکی یه ابزار تحلیلی قدرتمند هستن، اما نیاز به دقت و بررسی همه جانبه دارن. اگه بتونید این پازل رو درست کنار هم بچینید، می تونید تصمیمات سرمایه گذاری هوشمندانه تری بگیرید و از بازیگران بزرگ بازار جلو بیفتید.

کلام آخر: تسلط بر پازل معاملات بلوکی برای سرمایه گذاری هوشمندانه

خب، رسیدیم به آخر داستان جذاب سامانه معاملات بلوکی. فکر کنم تا الان حسابی با این بخش از بازار سرمایه آشنا شدید و می دونید که معاملات بلوکی نه فقط یه واژه قلمبه سلمبه، بلکه یه ابزار تحلیلی خیلی قدرتمنده که اگه بلد باشید چطور ازش استفاده کنید، می تونه کلی بهتون کمک کنه.

دیدیم که معاملات بلوکی چطور با حجم های خیلی زیاد و معمولاً بین حقوقی های بازار انجام می شن. یاد گرفتیم که این معاملات تو یه بازار جداگونه، یعنی بازار بلوک، انجام می شن و مستقیماً روی قیمت پایانی سهم تو تابلوی عادی تأثیری ندارن، اما می تونن سیگنال های مهمی برای تغییرات مدیریتی یا ورود نقدینگی باشن.

مهم تر از همه، با هم یاد گرفتیم چطور تو سایت Tsetmc این معاملات رو پیدا کنیم؛ هم با روش ساده دیده بان بازار و هم با فیلترنویسی پیشرفته. حالا دیگه می دونید اون عدد 2 کنار نمادها الکی نیست و نشونه یه اتفاق بزرگه.

تفاوت معاملات بلوکی و عمده و همینطور تفاوت معاملات بلوکی و کد به کد هم روشن شد و فهمیدیم که هر کدوم چه اهداف و سازوکاری دارن. این تمایز خیلی مهمه، چون به ما کمک می کنه گول بازی های بازار رو نخوریم و با دید بازتری رفتار حقوقی ها رو تحلیل کنیم.

یادتون باشه که هیچ وقت هیچ ابزاری به تنهایی کامل نیست. معاملات بلوکی هم باید در کنار تحلیل های بنیادی و تکنیکال، و با در نظر گرفتن جو کلی بازار بررسی بشن. همیشه تمام جوانب رو بسنجید، اخبار رو دنبال کنید و چشم هاتون رو برای پیدا کردن پازل های پنهان بازار باز نگه دارید. با این دانش، می تونید تو مسیر سرمایه گذاری، قدم های هوشمندانه تر و مطمئن تری بردارید. شاد باشید و پر سود!