قیمت بیت کوین سال ۲۰۰۹

در سال ۲۰۰۹، بیت کوین هیچ قیمت رسمی یا بازاری نداشت. تازه متولد شده بود و فقط بین چند نفر از توسعه دهندگان و ماینرهای اولیه دست به دست می شد، بیشتر شبیه به یک ایده جالب و آزمایش فنی بود تا یک دارایی با ارزش پولی. قضیه از اینجا شروع شد که یک فرد یا گروه ناشناس به اسم ساتوشی ناکاموتو، برای اولین بار یه پول دیجیتال غیرمتمرکز رو معرفی کرد که هیچ نهاد یا دولتی روش کنترل نداشت و همین بود که مسیرش رو از همون روز اول با بقیه ارزها جدا کرد.

اگه شما هم مثل خیلی ها دوست دارید بدونید قیمت بیت کوین توی سال تولدش چقدر بود و چطور شد که از اون ارزش تقریباً صفر به این جایگاه جهانی رسید، این مقاله دقیقاً برای شماست. قراره با هم به سال ۲۰۰۹ برگردیم و ببینیم پادشاه ارزهای دیجیتال چطور متولد شد، چرا اون موقع قیمتی نداشت و چه اتفاقاتی باعث شد اولین جرقه های ارزش گذاری توی دلش روشن بشه.

ماجرای بیت کوین در سال ۲۰۰۹: از ایده تا واقعیت

تصور کنید یه روز صبح از خواب بیدار بشید و ببینید یه نفر یه ایده انقلابی برای پول معرفی کرده که هیچ بانکی نمی تونه روش نظارت داشته باشه. سال ۲۰۰۸ دقیقاً همین اتفاق افتاد. یه سند نه صفحه ای، معروف به وایت پیپر بیت کوین، منتشر شد که قرار بود همه چیز رو عوض کنه.

ساتوشی ناکاموتو و تولد یک غول دیجیتالی

همه چیز از اینجا شروع شد که شخص یا گروهی ناشناس با اسم مستعار ساتوشی ناکاموتو، توی ماه اکتبر ۲۰۰۸، یه وایت پیپر منتشر کرد. اسمش بود: «بیت کوین: یک سیستم پول الکترونیکی همتا به همتا». این سند، توضیح یه سیستم پولی جدید بود که بدون نیاز به هیچ نهاد مرکزی مثل بانک ها، می تونست کار کنه. یعنی چی؟ یعنی خود مردم تراکنش ها رو تایید می کردن و هیچ بانکی وسط نبود که بخواد پول رو کنترل کنه یا ازش کارمزد بگیره. این ایده، واقعاً برای خیلی ها عجیب بود، چون همیشه عادت داشتیم که بانک ها و دولت ها روی پولمون تسلط داشته باشن.

بعد از چند ماه برنامه نویسی و آماده سازی، بالاخره توی ۳ ژانویه ۲۰۰۹، شبکه بیت کوین رسماً راه اندازی شد. ساتوشی ناکاموتو اولین بلاک این شبکه رو استخراج کرد و این یعنی اولین بیت کوین ها پا به دنیا گذاشتن. این روز رو می شه نقطه تولد بیت کوین دونست، جایی که این ایده از تئوری به عمل تبدیل شد.

هدف ساتوشی از همون اول این بود که یه سیستم پولی غیرمتمرکز بسازه. سیستمی که توی اون، هیچ کس نتونه عرضه پول رو کنترل کنه یا تورم رو رقم بزنه. واسه همین، از اول برنامه ریزی شد که فقط ۲۱ میلیون بیت کوین وجود داشته باشه، نه یه دونه بیشتر. این محدودیت عرضه، یکی از پایه های اصلی ارزش بیت کوین توی سال های بعد شد.

بلاک جنسیس: اولین آجرهای تاریخ

اولین بلاکی که توی شبکه بیت کوین استخراج شد، به اسم بلاک جنسیس (Genesis Block) معروفه. این بلاک، قلب و پایه بلاکچین بیت کوینه و اهمیت تاریخی خیلی زیادی داره. ساتوشی ناکاموتو با استخراج این بلاک، پاداش ۵۰ بیت کوین رو گرفت. یعنی اولین بیت کوین ها اینطوری به وجود اومدن و وارد چرخه شدن.

یه نکته خیلی جالب درباره بلاک جنسیس، پیامی بود که ساتوشی توی اون بلاک گذاشت. این پیام، یه تیتر خبری از روزنامه تایمز (The Times) بود که می گفت: «صدر اعظم در آستانه دومین نجات مالی برای بانک ها، ۳ ژانویه ۲۰۰۹». این پیام، دقیقاً همون روزی که شبکه راه اندازی شد، منتشر شد و انگار ساتوشی می خواست یه جورایی اعتراض خودش رو به سیستم مالی سنتی نشون بده و بگه که بیت کوین راه حلی برای فرار از این مشکلاته.

پیام نهفته در بلاک جنسیس: The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks (تیتر روزنامه تایمز: صدر اعظم در آستانه دومین نجات مالی برای بانک ها). این پیام نشون می داد که ساتوشی ناکاموتو با بیت کوین به دنبال راهکاری برای مشکلات سیستم مالی سنتی بود.

توی سال ۲۰۰۹، افرادی که درگیر بیت کوین بودن، بیشتر توسعه دهنده ها، برنامه نویس ها و ماینرهای اولیه بودن. اینا کسایی بودن که به تکنولوژی علاقه مند بودن و می خواستن یه ایده جدید رو امتحان کنن. برای اونا، بیت کوین بیشتر یه پروژه فنی و جذاب بود تا یه دارایی مالی با قیمت مشخص. همین موضوع باعث می شد که مفهوم «قیمت» برای بیت کوین، حداقل به اون شکلی که الان می شناسیمش، وجود نداشته باشه.

چرا بیت کوین توی سال ۲۰۰۹ قیمت نداشت؟ جواب یه سوال پرتکرار!

وقتی اسم سال ۲۰۰۹ و بیت کوین میاد، اولین سوالی که توی ذهن خیلی ها شکل می گیره اینه: آخه مگه میشه یه چیزی ارزش نداشته باشه؟ جواب سادست: اون موقع، بازارش شکل نگرفته بود. بیت کوین یه نوزاد تازه متولد شده بود که هنوز راه رفتن بلد نبود، چه برسه به اینکه بخواد قیمت داشته باشه!

نبود بازاری برای خرید و فروش

یکی از اصلی ترین دلایلی که بیت کوین توی سال ۲۰۰۹ قیمتی نداشت، این بود که هیچ صرافی، هیچ پلتفرم یا هیچ بازاری برای خرید و فروش اون با ارزهای فیات (مثل دلار، یورو یا حتی تومان خودمون) وجود نداشت. بیت کوین تازه متولد شده بود و هنوز کسی اونو به عنوان یه «پول» یا «دارایی» که بشه باهاش معامله کرد، قبول نکرده بود.

کاربران بیت کوین توی اون سال، یه دایره خیلی کوچیک و محدود از توسعه دهنده ها و علاقه مندان به تکنولوژی بودن. اونا بیشتر روی کدها و کارایی شبکه تمرکز داشتن تا روی ارزش مالی بیت کوین. این یعنی نه تقاضای عمومی وجود داشت، نه عرضه ای که به قصد فروش و کسب سود باشه. بیت کوین توی اون مقطع، بیشتر یه پروژه فنی آزمایشی بود تا یه کالای قابل مبادله.

اینجوری بود که اگه کسی توی اون سال بیت کوین داشت، تنها کاری که می تونست بکنه این بود که اونو نگه داره، یا نهایت با یکی از دوستای خودش که اون هم به این تکنولوژی علاقه داشت، به صورت دوستانه و بدون هیچ ارزش پولی مشخصی، مبادله کنه.

ارزش گذاری اولیه: فقط هزینه برق!

خب، اگه کسی می خواست توی سال ۲۰۰۹ بیت کوین داشته باشه، تنها راهش چی بود؟ ماینینگ! یعنی با استفاده از کامپیوترهای خونگی و معمولی، شروع به استخراج بیت کوین می کرد. یادش بخیر، اون موقع لازم نبود ابرکامپیوتر یا دستگاه های ماینینگ خفن داشته باشی، یه لپ تاپ معمولی هم از پسش برمی اومد.

حالا ارزش بیت کوینی که اینطوری به دست می اومد چقدر بود؟ راستش رو بخواید، اگه می خواستیم قیمتی براش در نظر بگیریم، تنها چیزی که به عنوان هزینه به چشم می اومد، مصرف برق کامپیوتر و البته وقت و زحمتی بود که برای راه اندازی و نگهداری سیستم صرف می شد. این هزینه ها هم که واقعاً ناچیز بودن، برای همین می گیم ارزش بیت کوین توی اون سال، تقریباً صفر دلار بود. یعنی نه سود خاصی داشت، نه ضرر بزرگی. صرفاً یه بازی تکنولوژیک بود.

مبادلات دوستانه و سمبولیک

توی فروم های اینترنتی اون زمان، مخصوصاً فروم مشهور Bitcointalk که ساتوشی ناکاموتو خودش هم اونجا فعالیت می کرد، بحث و تبادل نظرهای زیادی درباره بیت کوین در جریان بود. بعضی از کاربران، برای اینکه سیستم رو آزمایش کنن یا صرفاً جنبه دوستانه داشته باشه، بیت کوین هاشون رو با هم مبادله می کردن. مثلاً شاید یه نفر به اون یکی چندتا بیت کوین می داد تا ببینه تراکنش چطور کار می کنه، اما پشت این مبادلات، هیچ ارزش مالی جدی یا قیمتی وجود نداشت. بیشتر شبیه به یه کلکسیون بود که بین دوستداران تکنولوژی رد و بدل می شد.

خلاصه که توی سال ۲۰۰۹، بیت کوین مثل یه دانه کوچیک بود که تازه کاشته شده بود. هیچ کس نمی دونست قرار نیست چه درخت تنومندی ازش سبز بشه و چقدر قراره سرنوشت مالی دنیا رو عوض کنه. همین ناشناخته بودن و نبود تقاضای واقعی، باعث شده بود که قیمت بیت کوین در سال ۲۰۰۹، همون صفر باقی بمونه.

اولین جرقه های ارزش: از ۲۰۰۹ تا اولین معامله ها

خب، بیت کوین توی سال ۲۰۰۹ هیچ قیمتی نداشت. اما مگه می شد یه چیزی با اون پتانسیل برای همیشه بی ارزش بمونه؟ معلومه که نه! کم کم، با افزایش تعداد کاربران و البته یه اتفاق تاریخی بامزه، اولین نشانه های ارزش پولی بیت کوین نمایان شد.

اولین تراکنش واقعی: پیتزا بیت کوین (می ۲۰۱۰)

اگه بخوایم درباره نقطه عطف واقعی توی تاریخ قیمت بیت کوین حرف بزنیم، باید به سراغ داستان پیتزا بیت کوین بریم. این داستان، یکی از معروف ترین و البته باحال ترین ماجراهای تاریخ رمزارزهاست که توی ۲۲ می ۲۰۱۰ اتفاق افتاد.

یه برنامه نویس به اسم لازلو هانیچ (Laszlo Hanyecz)، توی انجمن Bitcointalk اعلام کرد که حاضره ۱۰,۰۰۰ بیت کوین بده تا دو تا پیتزا واسش بیارن! فکرش رو بکنید، ۱۰,۰۰۰ بیت کوین! یه نفر از اعضای انجمن هم قبول کرد و اون پیتزاها رو برای لازلو سفارش داد. ارزش اون دو پیتزا، حدود ۴۱ دلار آمریکا بود. یعنی چی؟ یعنی اولین بار، یه بیت کوین ارزش پولی مشخصی پیدا کرد.

اگه حساب کتاب کنیم، با این تراکنش تاریخی، قیمت هر بیت کوین شد تقریباً ۰.۰۰۴ دلار (چهار هزارم یک دلار). این رقم شاید خیلی ناچیز به نظر برسه، ولی دقیقاً همین نقطه، شروع مسیر ارزش گذاری بیت کوین بود. فکرش رو بکنید، اون ۱۰,۰۰۰ بیت کوین که اون موقع فقط به اندازه دو تا پیتزا ارزش داشت، الان چه غوغایی می کنه! با قیمت های امروز، اون پیتزاها تبدیل به یکی از گران ترین وعده های غذایی تاریخ شدن! این داستان نمادین، نشون داد که بیت کوین بالاخره از یه پروژه فنی، به یه وسیله برای مبادله واقعی تبدیل شده.

بالاخره صرافی ها از راه رسیدن (سال ۲۰۱۰)

خب، وقتی مردم دیدن میشه با بیت کوین پیتزا خرید، کم کم فهمیدن این ارز دیجیتال پتانسیل های بیشتری داره. همین نیاز به مبادله بود که پای صرافی ها رو به میدون باز کرد. توی سال ۲۰۱۰، اولین پلتفرم های عمومی برای خرید و فروش بیت کوین با ارزهای سنتی شروع به کار کردن.

یکی از اولین ها، وب سایتی به اسم BitcoinMarket.com بود که توی می ۲۰۱۰ راه اندازی شد. این پلتفرم، به مردم این امکان رو می داد که بیت کوین هاشون رو با دلار خرید و فروش کنن و همین بود که برای اولین بار، یه قیمت قابل مشاهده و رسمی برای بیت کوین شکل گرفت. بعد از اون، صرافی های دیگه هم از راه رسیدن، مثل Mt. Gox که توی جولای ۲۰۱۰ کارش رو شروع کرد و برای مدت ها به بزرگترین و معروف ترین صرافی بیت کوین تبدیل شد.

این صرافی ها بودن که به بیت کوین کمک کردن تا از یه پروژه کوچیک و فنی، به یه دارایی قابل معامله توی یه بازار جهانی تبدیل بشه. دیگه لازم نبود برای گرفتن بیت کوین، حتماً کامپیوترت رو روشن کنی و ماین کنی، حالا می تونستی با پول معمولیت اونو بخری. همین گسترش دسترسی و ایجاد بازار بود که مسیر رشد خیره کننده بیت کوین رو هموار کرد و باعث شد قیمت بیت کوین که توی سال ۲۰۰۹ نزدیک به صفر بود، سال به سال جدی تر بشه.

چی شد که بیت کوین اینقدر بزرگ شد؟ عوامل اصلی رشد

حتماً با خودتون می گید چطور شد اون بیت کوینی که سال ۲۰۰۹ هیچ قیمتی نداشت، حالا شده پادشاه بازار ارزهای دیجیتال؟ داستانش فقط به پیتزا و صرافی های اولیه ختم نمیشه. یه سری ویژگی ها و اتفاقات دست به دست هم دادن تا بیت کوین از صفر شروع کنه و به اینجا برسه.

کمیابی حساب شده: طلای دیجیتال

یکی از مهمترین دلایل ارزش پیدا کردن بیت کوین، محدودیت عرضه شه. ساتوشی ناکاموتو از همون اول جوری بیت کوین رو طراحی کرد که فقط ۲۱ میلیون واحد ازش وجود داشته باشه. این عدد هیچ وقت تغییر نمی کنه. وقتی یه چیزی کمیابه، قیمتش بالا میره. مثل طلا! واسه همین هم به بیت کوین می گن «طلای دیجیتال».

علاوه بر این، یه اتفاق مهم دیگه توی شبکه بیت کوین هست که بهش میگن هاوینگ (Halving). هر چهار سال یک بار، پاداش ماینرها نصف میشه. یعنی اگه تا امروز به ازای استخراج هر بلاک، مثلاً ۶.۲۵ بیت کوین پاداش می گرفتی، بعد از هاوینگ میشه ۳.۱۲۵ بیت کوین. این یعنی عرضه بیت کوین های جدید به بازار کمتر میشه و همین هم باعث میشه قیمت بیت کوین، اگه تقاضا ثابت بمونه یا بیشتر بشه، بره بالاتر. اولین هاوینگ تازه توی سال ۲۰۱۲ اتفاق افتاد، اما از همون اولش، این کمیابی برنامه ریزی شده، یه پشتوانه قوی برای ارزشش بود.

غیرمتمرکز بودن: بدون نیاز به بانک ها

تصور کنید دیگه لازم نباشه پولتون رو توی بانک بذارید و همیشه نگران قوانین جدید، تورم یا حتی ورشکستگی بانک ها باشید. بیت کوین دقیقاً همین ایده رو عملی کرد. این ارز کاملاً غیرمتمرکزه، یعنی هیچ بانک مرکزی، دولت یا نهاد خاصی روش کنترل نداره. هیچ کس نمی تونه بیت کوین شما رو بلوکه کنه، هیچ کس نمی تونه به حسابتون دسترسی پیدا کنه یا حتی اونو مصادره کنه.

این ویژگی برای خیلی ها، مخصوصاً کسایی که توی کشورهایی با اقتصاد بی ثبات زندگی می کنن یا به سیستم بانکی سنتی اعتماد ندارن، خیلی جذاب بود. بیت کوین یه راه فرار از سانسور و کنترل های دولتی بود. همین غیرمتمرکز بودن و آزادی عمل، باعث شد که خیلی ها بهش روی بیارن و این خودش کلی به ارزش و قیمت بیت کوین اضافه کرد.

امنیت بلاکچین: خیال راحت

اگه یه پولی امن نباشه، کسی روش سرمایه گذاری نمی کنه. بلاکچین، اون تکنولوژی پشته بیت کوین، یه سیستم خیلی امن و شفاف به حساب میاد. تمام تراکنش ها توی یه دفتر کل عمومی و غیرقابل تغییر ثبت میشن. یعنی اگه یه تراکنشی اتفاق بیفته، دیگه نمی شه اونو دستکاری کرد یا برش گردوند.

این امنیت، اعتماد مردم رو به بیت کوین بیشتر کرد. وقتی می دونید دارایی تون توی یه سیستم امن و غیرقابل نفوذ نگهداری میشه، راحت تر روش سرمایه گذاری می کنید. همین امنیت بالا بود که کم کم باعث شد قیمت بیت کوین، ارزش واقعی خودش رو پیدا کنه و مردم بدون ترس وارد این بازار بشن.

پذیرش و معروف شدن

درسته که سال ۲۰۰۹ کسی بیت کوین رو نمی شناخت، ولی کم کم با فعالیت های ساتوشی و اون گروه کوچیک توسعه دهنده، پای این ارز به رسانه ها باز شد. داستان خرید پیتزا، اولین صرافی ها، و بعدتر، خبرهای مربوط به هاوینگ ها، باعث شد که مردم بیشتری با بیت کوین آشنا بشن.

همین آشنایی و آگاهی عمومی، خودش یه عامل مهم برای رشد بود. وقتی شرکت های بزرگ مثل تسلا، مایکرواستراتژی و پی پال شروع کردن به پذیرفتن بیت کوین یا خرید اون به عنوان بخشی از دارایی هاشون، مشروعیت بیت کوین خیلی بیشتر شد. مردم و نهادها دیدن که این دیگه فقط یه بازی کامپیوتری نیست، بلکه یه دارایی با ارزشه که آینده ای بزرگ داره. همین پذیرش تدریجی و گسترده بود که باعث شد قیمت بیت کوین از اون عدد ناچیز سال ۲۰۰۹، به ارقام نجومی امروز برسه.

نگاهی به گذشته، درسی برای آینده

داستان قیمت بیت کوین در سال ۲۰۰۹، در واقع داستان یک شروع از صفر بود. سالی که در اون، بیت کوین بیشتر یک ایده روی کاغذ و کدهای کامپیوتری بود تا یک دارایی مالی. در اون سال، بیت کوین هیچ ارزش بازاری نداشت و تنها راه به دست آوردنش، استخراج با کامپیوترهای خانگی بود. می تونیم بگیم قیمت بیت کوین در سال ۲۰۰۹، تقریباً صفر دلار بود، چون نه صرافی ای وجود داشت که بشه اون رو خرید و فروش کرد، نه تقاضای عمومی برای اون شکل گرفته بود. مردم هنوز نمی دونستن که این پول دیجیتال چیه و چه کاربردی داره.

شروع مسیر ارزش گذاری بیت کوین، در سال ۲۰۱۰ و با اتفاقات مهمی مثل اولین تراکنش واقعی (همون خرید پیتزا با ۱۰,۰۰۰ بیت کوین) و ظهور اولین صرافی ها مثل BitcoinMarket.com و Mt. Gox رقم خورد. این نقطه، جایی بود که بیت کوین برای اولین بار، یک قیمت قابل لمس پیدا کرد؛ هرچند این قیمت فقط ۰.۰۰۴ دلار بود.

بعد از اون، عواملی مثل کمیابی برنامه ریزی شده بیت کوین (محدودیت ۲۱ میلیون واحدی و هاوینگ)، غیرمتمرکز بودن و مقاومت اون در برابر سانسور، امنیت بالای تکنولوژی بلاکچین و در نهایت، رشد آگاهی و پذیرش عمومی توسط افراد و شرکت های بزرگ، دست به دست هم دادن تا قیمت بیت کوین مسیر شگفت انگیز رشد خودش رو ادامه بده. از یک ایده خام در سال ۲۰۰۹، بیت کوین به یک دارایی دیجیتال با ارزش جهانی تبدیل شد که قیمت اون به ده ها هزار دلار هم رسید.

درک این تاریخچه برای هر کسی که به دنیای رمزارزها علاقه داره، حیاتیه. نشون می ده که چطور یک نوآوری از یک نقطه نامعلوم و بی ارزش شروع می کنه و با پشتوانه ایده های قوی و پذیرش بازار، به اوج می رسه. در واقع، مسیر قیمت بیت کوین در سال ۲۰۰۹ و سال های بعد، یک نمونه واقعی از پتانسیل تحول آفرین تکنولوژی در دنیای مالیه و به ما یادآوری می کنه که حتی بزرگترین انقلاب ها هم از یک جرقه کوچک شروع میشن.

سال	وضعیت قیمتی بیت کوین	مهمترین وقایع
۲۰۰۹	تقریباً صفر دلار (هیچ قیمت بازاری نداشت)	راه اندازی شبکه، استخراج بلاک جنسیس
۲۰۱۰	شروع از ۰.۰۰۴ دلار (با تراکنش پیتزا)	اولین تراکنش واقعی، راه اندازی اولین صرافی ها
۲۰۱۱	رسیدن به ۱ دلار، سپس سقوط	اولین حباب، هک Mt. Gox، ورود به رسانه ها
۲۰۱۲	رشد نسبتاً آرام به حدود ۱۳ دلار	اولین هاوینگ بیت کوین

سوالات متداول درباره بیت کوین در سال ۲۰۰۹

آیا می شد سال ۲۰۰۹ بیت کوین خرید؟

نه، به معنای امروزی خرید و فروش بیت کوین وجود نداشت. اون موقع هنوز هیچ صرافی یا پلتفرمی برای مبادله بیت کوین با دلار یا سایر ارزهای فیات راه اندازی نشده بود. تنها راهش این بود که بیت کوین رو استخراج کنی یا اگه کسی رو می شناختی که ماین کرده بود، شاید به صورت دوستانه و بدون قیمت مشخصی ازش بگیری.

چطور می شد سال ۲۰۰۹ بیت کوین به دست آورد؟

تنها راهش، ماینینگ یا استخراج بود. کافی بود یه کامپیوتر معمولی داشته باشی و نرم افزار بیت کوین رو نصب کنی. سختی استخراج خیلی پایین بود و حتی با یه CPU هم می شد بیت کوین ماین کرد. پاداش هر بلاک هم ۵۰ بیت کوین بود که رقم قابل توجهی محسوب می شد.

اولین قیمت رسمی بیت کوین چقدر بود؟

اولین قیمت رسمی و قابل اندازه گیری بیت کوین در سال ۲۰۱۰ و توی ماجرای معروف خرید پیتزا مشخص شد، که لازلو هانیچ ۱۰,۰۰۰ بیت کوین داد تا دو تا پیتزا بخره. اون موقع قیمت هر بیت کوین تقریباً ۰.۰۰۴ دلار (چهار هزارم یک دلار) بود.

چه چیزهایی باعث شد بیت کوین بعد از ۲۰۰۹ ارزش پیدا کنه؟

عواملی مثل ظهور صرافی ها که امکان خرید و فروش رو فراهم کردن، افزایش آگاهی عمومی و پذیرش بیت کوین به عنوان یک روش پرداخت، کمیابی ذاتی بیت کوین (فقط ۲۱ میلیون واحد)، مکانیزم هاوینگ که عرضه رو کنترل می کنه، و البته غیرمتمرکز بودن و امنیت بلاکچین، همه دست به دست هم دادن تا ارزش بیت کوین روز به روز بیشتر بشه.

ساتوشی ناکاموتو بیت کوین می فروخت؟

ساتوشی ناکاموتو خودش بیت کوین رو استخراج می کرد و تخمین زده میشه که حدود یک میلیون بیت کوین استخراج کرده باشه. اما هیچوقت مدارکی مبنی بر اینکه ساتوشی بیت کوین هاش رو فروخته باشه یا حتی از اون ها برای پرداخت چیزی استفاده کرده باشه، پیدا نشده. اون بیشتر دنبال توسعه و راه اندازی پروژه بود تا سود مالی مستقیم.

به قول معروف، «هر گنجی از ویرانه ای به دست می آید»، و بیت کوین هم از یک ایده خام و بی قیمت در سال ۲۰۰۹، به یکی از ارزشمندترین دارایی های تاریخ تبدیل شد. این سفر شگفت انگیز، نشون می ده که چقدر یه ایده کوچیک می تونه دنیای مالی رو دگرگون کنه. ممنون که تا انتهای این ماجراجویی همراه ما بودید.