نکات دستوری عربی هشتم
یاد گرفتن نکات دستوری عربی هشتم اونقدرها هم سخت نیست اگه قدم به قدم و با مثال های خودمونی پیش بریم. این مقاله یه نقشه راه کامله تا بتونی راحت تر از همیشه قواعد این درس رو قورت بدی و توی امتحانات بدرخشی.
خب رفقا، رسیدیم به عربی هشتم! احتمالا الان داری فکر می کنی که وای، درس عربی چقدر سخته، پر از قاعده و کلمه جدیده. اما نگران نباشید، چون واقعا اینطور نیست. عربی هشتم مثل یه پل می مونه بین عربی هفتم که تازه باهاش آشنا شدی و عربی نهم که قراره حسابی جدی تر بشه. پس اگه بتونی این پایه رو محکم بسازی، بقیه راه برات مثل آب خوردن میشه. توی این مقاله قراره دست به دست هم بدیم و تمام قواعد ریز و درشت کتاب عربی هشتم رو درس به درس با یه لحن خودمونی و کلی مثال جذاب یاد بگیریم. طوری که هم برای امتحان آماده بشی، هم یه پایه قوی برای سال های بعدت داشته باشی و هم دیگه از عربی نترسی. آماده ای؟ بزن بریم!
مروری بر قواعد عربی هفتم: یه یادآوری کوچیک ولی مهم برای عربی هشتم
بچه ها، قبل از اینکه بریم سراغ قواعد جدید عربی هشتم، یه دقیقه صبر کنید! یادتونه پارسال تو عربی هفتم چی خوندیم؟ راستش قواعد عربی مثل آجرچینی می مونه، هر درسی که یاد می گیریم، یه آجره که روی قبلی ها می ذاریم. پس اگه پایه های هفتم رو یه مرور کوچولو کنیم، نکات دستوری عربی هشتم رو خیلی راحت تر می فهمیم و هیچ چیز برامون گنگ نمیمونه. بیاین یه نگاهی به اسم های اشاره، کلمات پرسشی، اعداد و ضمایر بندازیم که قراره حسابی توی هشتم به دردمون بخوره و کارمون رو راه بندازه.
اسم اشاره در عربی هشتم: دور و نزدیک
تصور کنید می خواید به یه چیزی اشاره کنید، مثلاً بگید این کتاب یا اون درخت. تو عربی هم همینطوره، فقط باید حواستون باشه که اون چیزی که بهش اشاره می کنید، مذکره یا مؤنث، و اینکه مفرد، مثنی یا جمعه. اسم های اشاره هم دقیقا باید باهاش هماهنگ باشن. این نکته تو گرامر عربی هشتم خیلی مهمه.
| اشاره به نزدیک | مفرد مذکر | مفرد مؤنث | جمع (مذکر و مؤنث) |
|---|---|---|---|
| این | هذا (این مرد) | هذه (این زن) | هؤلاء (این ها) |
| اشاره به دور | مفرد مذکر | مفرد مؤنث | جمع (مذکر و مؤنث) |
|---|---|---|---|
| آن | ذلک (آن مرد) | تلک (آن زن) | أولئک (آن ها) |
یه نکته کلیدی که تو نکات دستوری عربی هشتم باید حواست باشه اینه که بعد از هؤلاء و أولئک حتماً باید اسم جمع بیاریم. مثلاً نمی تونیم بگیم «هؤلاء قلم»! باید بگیم «هؤلاء أقلام». یعنی اگه جمع نبود، غلطه و باید عوضش کنی.
کلمات پرسشی در عربی هشتم: سؤال کردن آسون میشه
می خوای بدونی چی؟، کجا؟ یا کی؟ تو عربی هم کلمه های مخصوصی برای این کار داریم. این کلمات رو باید خوب بشناسی تا بتونی سوالات درستی بپرسی و جواب درست بگیری. این بخش هم تو جزوه عربی هشتم جایگاه مهمی داره.
| کلمه پرسشی | معنی | مثال |
|---|---|---|
| أَ / هَلْ | آیا | أَ أنتَ طالبٌ؟ (آیا تو دانش آموز هستی؟) |
| مَنْ | چه کسی؟ | مَنْ فی الصفِّ؟ (چه کسی در کلاس است؟) |
| ما / ماذا | چه چیزی؟ | ماذا تقرأُ؟ (چه چیزی می خوانی؟) |
| أَیْنَ | کجا؟ | أَیْنَ بَیتُکَ؟ (خانه ات کجاست؟) |
| کَمْ | چند؟ | کَمْ کتاباً عندکَ؟ (چند کتاب داری؟) |
«لِمَنْ» رو یادت نره! این کلمه یعنی «مال چه کسی؟» و برای پرسیدن در مورد مالکیت استفاده میشه. مثلاً: لِمَنْ هذا القلمُ؟ (این مداد مال چه کسی است؟). خیلی کاربردیه و حسابی به دردت می خوره.
اعداد عربی هشتم: شمردن با قواعد
وقتی می خوایم تعداد چیزی رو بگیم، از اعداد استفاده می کنیم. تو عربی هم اعداد یه سری قانون های بامزه دارن که اگه یاد بگیریم، دیگه قاطی نمی کنیم. بیشتر تمرکزمون روی اعداد ۱ تا ۱۰ هست. نکات مهم عربی هشتم در مورد اعداد رو اینجا میبینیم.
| عدد | مذکر | مؤنث |
|---|---|---|
| ۱ | واحِدٌ | واحِدَةٌ |
| ۲ | اِثْنانِ | اِثْنَتانِ |
| ۳ | ثَلاثَةٌ | ثَلاثٌ |
| ۴ | أَرْبَعَةٌ | أَرْبَعٌ |
| ۵ | خَمْسَةٌ | خَمْسٌ |
| ۶ | سِتَّةٌ | سِتٌّ |
| ۷ | سَبْعَةٌ | سَبْعٌ |
| ۸ | ثَمانِیَةٌ | ثَمانٍ |
| ۹ | تِسْعَةٌ | تِسْعٌ |
| ۱۰ | عَشَرَةٌ | عَشْرٌ |
یه نکته طلایی که تو اعداد عربی هشتم باید حواست باشه: تو اعداد ۱ و ۲، عدد بعد از معدود میاد و تو جنس و اعراب باهاش یکیه. مثلاً «قلمٌ واحِدٌ». اما از ۳ تا ۱۰، عدد قبل از معدود میاد و جنسشون برعکسه! مثلاً «ثلاثة کُتُبٍ» (سه کتاب) چون کتاب مذکره، عدد به صورت مؤنث اومده. معدود این اعداد هم همیشه جمعه و تنوین کسره می گیره (ـٍ). اینا رو یادت باشه تا تو امتحان غافلگیر نشی.
ضمایر عربی هشتم: جایگزین کردن اسم ها
خوب نیست هی یه اسم رو تکرار کنیم، نه؟ ضمایر میان تا همین کار رو برامون راحت کنن. ضمایر تو عربی دو دسته ان: منفصل (جدا می نویسیمشون) و متصل (به کلمه قبلشون می چسبن). آشنایی با ترجمه ضمایر عربی هم اینجا خیلی کمکت میکنه.
ضمایر منفصل مثل هُوَ (او پسر)، هیَ (او دختر) یا أنتَ (تو پسر). اینا مثل ضمیرهای فاعلی تو فارسی هستن.
ضمایر متصل مثل ـهُ (او)، ـکَ (تو) که به آخر فعل یا اسم اضافه میشن. مثلاً کتابُهُ (کتابش) یا کَتَبَکَ (تو را نوشت). اینا هم خودشون رو به کلمه میچسبونن تا جمله روان تر بشه.
ضمایر سه جور هم تقسیم میشن: مرفوعی (برای فاعل)، منصوبی (برای مفعول) و مجروری (بعد از حرف جر یا به اسم می چسبن). یادت باشه ضمایر متصل منصوبی و مجروری شکلشون مثل هم هست ولی جاشون فرق داره. این تفاوت جایگاهشون خیلی مهمه و توی قواعد عربی هشتم باید خوب یاد بگیری.
| صیغه | ضمیر منفصل مرفوعی | ضمیر متصل مرفوعی (به فعل ماضی/مضارع) | ضمیر متصل منصوبی/مجروری |
|---|---|---|---|
| مفرد مذکر غائب | هُوَ (او) | ـَ (مثال: ذَهَبَ) / -ُ (مثال: یَذْهَبُ) | ـهُ (کتابُهُ / ضربَهُ) |
| مثنی مذکر غائب | هُما (آن دو) | ـَا (مثال: ذَهَبا) / ـَانِ (مثال: یَذْهَبانِ) | ـهُما (کتابُهُما / ضربَهُما) |
| جمع مذکر غائب | هُمْ (آن ها) | ـُوا (مثال: ذَهَبوا) / ـُونَ (مثال: یَذْهَبُونَ) | ـهُم (کتابُهُم / ضربَهُم) |
| مفرد مؤنث غائب | هیَ (او) | ـَتْ (مثال: ذَهَبَتْ) / ـُ (مثال: تَذْهَبُ) | ـها (کتابُها / ضربَها) |
| مثنی مؤنث غائب | هُما (آن دو) | ـَتا (مثال: ذَهَبتا) / ـَانِ (مثال: تَذْهَبانِ) | ـهُما (کتابُهُما / ضربَهُما) |
| جمع مؤنث غائب | هُنَّ (آن ها) | ـْنَ (مثال: ذَهَبْنَ) / ـْنَ (مثال: یَذْهَبْنَ) | ـهُنَّ (کتابُهُنَّ / ضربَهُنَّ) |
| مفرد مذکر مخاطب | أنتَ (تو) | ـتَ (مثال: ذَهَبْتَ) / ـُ (مثال: تَذْهَبُ) | ـکَ (کتابُکَ / ضربَکَ) |
| مثنی مذکر مخاطب | أنتُما (شما دو) | ـتُما (مثال: ذَهَبْتُما) / ـَانِ (مثال: تَذْهَبانِ) | ـکُما (کتابُکُما / ضربَکُما) |
| جمع مذکر مخاطب | أنتُم (شما) | ـتُم (مثال: ذَهَبْتُم) / ـُونَ (مثال: تَذْهَبُونَ) | ـکُم (کتابُکُم / ضربَکُم) |
| مفرد مؤنث مخاطب | أنتِ (تو) | ـتِ (مثال: ذَهَبْتِ) / ـِینَ (مثال: تَذْهَبینَ) | ـکِ (کتابُکِ / ضربَکِ) |
| مثنی مؤنث مخاطب | أنتُما (شما دو) | ـتُما (مثال: ذَهَبْتُما) / ـَانِ (مثال: تَذْهَبانِ) | ـکُما (کتابُکُما / ضربَکُما) |
| جمع مؤنث مخاطب | أنتُنَّ (شما) | ـتُنَّ (مثال: ذَهَبْتُنَّ) / ـْنَ (مثال: تَذْهَبْنَ) | ـکُنَّ (کتابُکُنَّ / ضربَکُنَّ) |
| متکلم وحده | أنا (من) | ـتُ (مثال: ذَهَبْتُ) / أَـ (مثال: أَذْهَبُ) | ـی (کتابی / ضربَنی) |
| متکلم مع الغیر | نَحنُ (ما) | ـنا (مثال: ذَهَبْنا) / نَـ (مثال: نَذْهَبُ) | ـنا (کتابُنا / ضربَنا) |
این جدول بهت کمک می کنه تا ضمایر عربی هشتم رو بهتر بفهمی و برای آموزش عربی هشتم خودت یه قدم بزرگ برداری.
انواع اسم در عربی هشتم: مفرد و جمع و مثنی
اسم ها تو عربی هم مثل فارسی، مفرد (یه دونه)، مثنی (دو تا) و جمع (چند تا) دارن. این یکی از قواعد عربی هشتم هست که از هفتم هم باهاش آشنایی. یه نکته باحال اینه که جمع تو عربی خودش چند نوعه:
- جمع مذکر سالم: آخرش ونَ یا ینَ میاد (مثل: مُعَلِّمُونَ/مُعَلِّمِینَ). برای معلم های مرد.
- جمع مؤنث سالم: آخرش اتٌ یا اتٍ میاد (مثل: مُعَلِّماتٌ/مُعَلِّماتٍ). برای معلم های زن.
- جمع مکسر: این یکی قاعده خاصی نداره و باید حفظشون کنیم (مثل: کتاب ⬅️ کُتُب). اینا مثل جمع های بی قاعده تو فارسی هستن.
یادت باشه، نشانه های مثنی (ـَانِ و ـَینِ) و جمع مذکر سالم (ـُونَ و ـِینَ) تو حالت های مختلف اعرابی فرق می کنن. مثلاً مُعَلِّمَانِ (دو معلم) وقتی مرفوعه، اما وقتی منصوب یا مجرور باشه میشه مُعَلِّمَینِ.
صرف فعل ماضی عربی هشتم: گذشته های شیرین
فعل ماضی یعنی فعلی که تو گذشته اتفاق افتاده. اینا از اون پایه های اصلی گرامر عربی هشتم هستن. تو عربی ۱۴ تا صیغه داره که باید صرفش رو یاد بگیریم. مثلاً فعل «جَلَسَ» (نشست):
| صیغه | فعل ماضی | معنی |
|---|---|---|
| مفرد مذکر غائب (او پسر) | جَلَسَ | او نشست |
| مثنی مذکر غائب (آن دو پسر) | جَلَسَا | آن ها نشستند |
| جمع مذکر غائب (آن ها پسرها) | جَلَسُوا | آن ها نشستند |
| مفرد مؤنث غائب (او دختر) | جَلَسَتْ | او نشست |
| مثنی مؤنث غائب (آن دو دختر) | جَلَسَتا | آن ها نشستند |
| جمع مؤنث غائب (آن ها دخترها) | جَلَسْنَ | آن ها نشستند |
| مفرد مذکر مخاطب (تو پسر) | جَلَسْتَ | تو نشستی |
| مثنی مذکر مخاطب (شما دو پسر) | جَلَسْتُما | شما نشستید |
| جمع مذکر مخاطب (شما پسرها) | جَلَسْتُم | شما نشستید |
| مفرد مؤنث مخاطب (تو دختر) | جَلَسْتِ | تو نشستی |
| مثنی مؤنث مخاطب (شما دو دختر) | جَلَسْتُما | شما نشستید |
| جمع مؤنث مخاطب (شما دخترها) | جَلَسْتُنَّ | شما نشستید |
| متکلم وحده (من) | جَلَسْتُ | من نشستم |
| متکلم مع الغیر (ما) | جَلَسْنا | ما نشستیم |
منفی کردن فعل ماضی هم که کاری نداره! فقط یه «ما» قبلش میاری. مثلاً: ذَهَبَ (رفت) ⬅️ ما ذَهَبَ (نرفت). به همین سادگی! اینم یکی دیگه از نکات دستوری عربی هشتم که بهت گفتم.
آموزش قواعد عربی هشتم – درس به درس: بریم سراغ اصل مطلب!
حالا که پایه های عربی هفتم رو حسابی قوی کردیم، وقتشه بریم سراغ قواعد اصلی عربی هشتم درس به درس. آماده ای که با هم این مسیر رو طی کنیم؟
درس اول: همونایی که قبلاً خوندیم! (مرور)
درس اول عربی هشتم یه جورایی همون مرور قواعد هفتمه. یعنی اگه قسمت قبلی رو خوب خونده باشی، این درس رو راحت رد میکنی! دوباره با اسم اشاره، کلمات پرسشی، اعداد و ضمایر سروکار داریم. انگار کتاب میخواسته مطمئن بشه که خوب بلدی و چیزی از قلم نیفتاده. پس اگه هنوز تو این بخش ها مشکل داری، حتماً یه دور دیگه بخش مرور رو بخون.
درس دوم: ورود به دنیای فعل مضارع عربی هشتم
اینجا دیگه وارد مباحث جدید میشیم. فعل مضارع یعنی فعلی که تو زمان حال یا آینده اتفاق میفته. میدونی چطوری ساخته میشه؟ از فعل ماضی! فقط کافیه یه حرف مضارعه (أ، ت، ی، ن) اولش بذاری و یه تغییر کوچیک تو آخرش بدی. این یکی از مهم ترین نکات دستوری عربی هشتم به حساب میاد.
مثلاً فعل «جَلَسَ» (ماضی) رو نگاه کن:
- برای من: أَجْلِسُ (من می نشینم)
- برای تو (پسر): تَجْلِسُ (تو می نشینی)
- برای تو (دختر): تَجْلِسِینَ (تو می نشینی)
نکته کنکوری: حرف «ن» تو «تَجْلِسِینَ» نشونه مرفوع بودنه، نه ضمیر! حواست باشه اینا رو قاطی نکنی. ترجمه مضارع تو فارسی همون مضارع اخباریه (می + بن مضارع + شناسه). مثل می روم، می خوری.
| صیغه | فعل مضارع | ترجمه |
|---|---|---|
| متکلم وحده (من) | أَجْلِسُ | من می نشینم |
| مفرد مذکر مخاطب (تو پسر) | تَجْلِسُ | تو می نشینی |
| مفرد مؤنث مخاطب (تو دختر) | تَجْلِسِینَ | تو می نشینی |
اینا فقط سه تا از ۱۴ صیغه فعل مضارع هستن. بقیه رو هم درس به درس یاد می گیریم. مهم اینه که ساختارش رو خوب درک کنی.
درس سوم: فعل مستقبل عربی هشتم، نگاهی به آینده!
اگه میخوای بگی یه کاری تو آینده اتفاق میفته، باید از فعل مستقبل استفاده کنی. ساختنش خیلی راحته: کافیه قبل از فعل مضارع یه «س‍َـ» (سَ) یا «سَوفَ» بذاری. همین! هیچ تغییر دیگه ای لازم نیست. اینم از اون قواعد عربی هشتم که باید خوب یاد بگیری.
مثال:
- أَجْلِسُ (می نشینم) ⬅️ سَأَجْلِسُ یا سَوفَ أَجْلِسُ (خواهم نشست)
- یَذهَبُ (می رود) ⬅️ سَیَذهَبُ یا سَوفَ یَذهَبُ (خواهد رفت)
ترجمه فعل مستقبل تو فارسی همون فعل آینده هست: (خواهم/خواهی/خواهند + نشست/رفت/…). خیلی ساده میتونی جملات رو به آینده ببری.
درس چهارم: ادامه صرف فعل مضارع (متکلم مع الغیر و مفرد غائب)
تو این درس میریم سراغ بقیه صیغه های فعل مضارع، یعنی متکلم مع الغیر (ما) و مفرد غائب (او پسر/او دختر). اینا هم جزو صرف فعل مضارع عربی هشتم محسوب میشن.
| صیغه | فعل مضارع | ترجمه |
|---|---|---|
| متکلم مع الغیر (ما) | نَجْلِسُ | ما می نشینیم |
| مفرد مذکر غائب (او پسر) | یَجْلِسُ | او می نشیند |
| مفرد مؤنث غائب (او دختر) | تَجْلِسُ | او می نشیند |
حواست باشه که صیغه های مفرد مذکر غائب و مفرد مؤنث مخاطب (از درس دوم) هر دو «تَجْلِسُ» هستن. چطوری بفهمیم کدوم به کدومه؟ فقط از روی جمله و معنی می تونیم تشخیص بدیم! مثلاً اگه فاعل یک دختر باشه، حتماً تَجْلِسُ به معنی او می نشیند برای مؤنث غائبه. اینجاست که بافت جمله به کمک ما میاد.
درس پنجم: انواع ما و منفی کردن افعال در عربی هشتم
کلمه «ما» یه کلمه چند کاره تو عربیه! هم می تونه فعل ها رو منفی کنه، هم می تونه کلمه پرسشی باشه. این یکی از نکات دستوری عربی هشتم هست که ممکنه کمی پیچیده به نظر بیاد.
ما نفیه: منفی کننده فعل ماضی و مضارع
برای منفی کردن فعل ها، «ما» میاد و کار رو راحت می کنه.
- برای منفی کردن فعل ماضی: خیلی ساده ست، قبل از فعل ماضی «ما» بذار. خَرَجَ (خارج شد) ⬅️ ما خَرَجَ (خارج نشد).
- برای منفی کردن فعل مضارع: بازم قبلش «ما» میاد. یَذْهَبُ (می رود) ⬅️ ما یَذْهَبُ (نمی رود).
ما استفهامیه: برای پرسیدن
این «ما» یعنی چیست؟ یا چه چیزی؟. مثلاً: ما هذا؟ (این چیست؟) یا ماذا تفعلُ؟ (چه کاری انجام می دهی؟). این دوتا کاربرد کاملاً با هم فرق دارن.
منفی کردن فعل مضارع با لا: رایج ترین روش
هرچند با «ما» هم میشه مضارع رو منفی کرد، اما معمولاً با «لا» این کار رو می کنیم. «لا» قبل از فعل مضارع میاد و فعل رو منفی می کنه بدون اینکه تغییر دیگه ای توش ایجاد بشه. تَجْلِسُونَ (می نشینید) ⬅️ لا تَجْلِسُونَ (نمی نشینید). این رو حسابی تمرین کن تا ملکه ذهنت بشه.
درس ششم: صرف فعل مضارع (مثنی و جمع مخاطب) و کلمه پرسشی لماذا
خب، حالا می رسیم به صیغه های مثنی و جمع مخاطب فعل مضارع. این بخش مهمی تو قواعد عربی هشتم به حساب میاد.
| صیغه | فعل مضارع | ترجمه |
|---|---|---|
| مثنی مذکر مخاطب (شما دو پسر) | تَجْلِسَانِ | شما می نشینید |
| مثنی مؤنث مخاطب (شما دو دختر) | تَجْلِسَانِ | شما می نشینید |
| جمع مذکر مخاطب (شما پسرها) | تَجْلِسُونَ | شما می نشینید |
| جمع مؤنث مخاطب (شما دخترها) | تَجْلِسْنَ | شما می نشینید |
نکته مهم: فعل مثنی تو فارسی نداریم، پس مثنی های عربی رو هم تو فارسی جمع ترجمه می کنیم. مثلاً «تَجْلِسَانِ» یعنی شما می نشینید نه شما دو نفر می نشینید. همچنین وقتی ترکیب مذکر و مؤنث داریم، از صیغه مذکر استفاده می کنیم (مثل فارسی). مثلاً اگه تو یه جمعی هم پسر هست هم دختر، فعل مذکر رو به کار می بریم. اینا نکات دستوری عربی هشتم هستن که باید خوب دقت کنی.
کلمه پرسشی لماذا: چرا؟
این کلمه برای پرسیدن دلیل یه کاره، یعنی چرا؟. جوابش هم معمولاً با لِأَنَّ (برای اینکه) یا لِ‍ـ (برای) شروع میشه. خیلی تو محاورات روزمره عربی استفاده میشه.
مثلاً:
- لماذا تدرسُ؟ (چرا درس می خوانی؟) ⬅️ لِأَنّی اُریدُ النّجاحَ. (برای اینکه موفقیت می خواهم.)
- لماذا تذهبُ إلی المدرسةِ؟ (چرا به مدرسه می روی؟) ⬅️ لِأتعلّمَ. (برای اینکه یاد بگیرم.)
اینجا می بینی که چقدر «لماذا» میتونه سوالات رو کامل تر کنه.
درس هفتم: متی و یه قانون جالب!
تو این درس با کلمه پرسشی «متی» آشنا میشیم و یه قانون جالب در مورد فعل و فاعل جمع رو یاد می گیریم. اینا هم جزو نکات مهم عربی هشتم به حساب میان.
کلمه پرسشی متی: کی؟ چه وقت؟
وقتی می خوای بدونی یه اتفاقی کی میفته، از «متی» استفاده می کنی. جوابش هم معمولاً یه قید زمانه: اَلْیَومَ (امروز)، غَدَاً (فردا)، صَباحاً (صبح) و… .
مثلاً:
- متی تذهبُ إلی المدرسةِ؟ (کی به مدرسه می روی؟) ⬅️ اذهبُ إلی المدرسةِ صباحاً. (صبح به مدرسه می روم.)
- متی رجعتَ من السّفرِ؟ (کی از سفر برگشتی؟) ⬅️ رجعتُ أمسِ. (دیروز برگشتم.)
فعل مفرد برای اسم جمع: یه استثنای بامزه تو قواعد عربی هشتم
گاهی وقتا می بینیم که برای یه فاعل جمع یا مثنی، از فعل مفرد استفاده شده! این یه قانون خاص تو عربیه.
مثلاً: تَرجَعُ هاتانِ الطالِبَتانِ إلی المَدرَسةِ. (این دو دانش آموز به مدرسه برمی گردند.)
ببینید، فاعل «هاتانِ الطالبتانِ» (مثنی و مؤنث) هست ولی فعل «تَرجَعُ» (مفرد و مؤنث) اومده. تو فارسی بازم ترجمه رو جمع میاریم. یعنی با اینکه فاعل مثنی یا جمع هست، ولی فعل مفرد میاد. این اتفاق فقط زمانی میفته که فاعل بعد از فعل بیاد. این نکته خیلی دقیق و مهمه و معمولاً تو امتحان ها زیاد ازش سوال میپرسن. حواست باشه این استثنا رو خوب یاد بگیری.
درس هشتم: صرف فعل مضارع (مثنی و جمع غائب)
نوبتی هم باشه، نوبت صیغه های غائب فعل مضارع رسید:
| صیغه | فعل مضارع | ترجمه |
|---|---|---|
| مثنی مذکر غائب (آن دو پسر) | یَجْلِسَانِ | آن ها می نشینند |
| مثنی مؤنث غائب (آن دو دختر) | تَجْلِسَانِ | آن ها می نشینند |
| جمع مذکر غائب (آن ها پسرها) | یَجْلِسُونَ | آن ها می نشینند |
| جمع مؤنث غائب (آن ها دخترها) | یَجْلِسْنَ | آن ها می نشینند |
یه بار دیگه تاکید می کنم که صیغه مثنی مؤنث غائب (تَجْلِسَانِ) دقیقاً مثل مثنی مذکر و مؤنث مخاطب (تَجْلِسَانِ) هستش. تشخیصش بازم برمیگرده به معنی جمله و بافتش. اینا همشون از نکات دستوری عربی هشتم هستن که باید خوب دقت کنی. با تمرین و مثال های زیاد میتونی اینا رو تو ذهنت تثبیت کنی.
درس نهم: کیف و نشون دادن مالکیت در عربی هشتم
تو این درس یاد می گیریم که چطور درباره کیفیت و حالت انجام کارها سوال بپرسیم و بعدش، چطوری مالکیت رو تو جملات عربی نشون بدیم.
کلمه پرسشی کَیْفَ: چطوری؟
وقتی می خوای بدونی یه کاری چطوری انجام شده یا حالت و وضعیت یه نفر چیه، از «کَیْفَ» استفاده می کنی.
مثلاً:
- کَیْفَ سافرتَ؟ (چگونه سفر کردی؟) ⬅️ سافرتُ بالقطارِ. (با قطار سفر کردم.)
- کَیْفَ حالُکَ؟ (حالت چطور است؟) ⬅️ أنا بخیرٍ، شکراً. (من خوبم، ممنون.)
«کیف» برای پرسیدن از چگونگی و وضعیت به کار میره و یکی از پرکاربردترین کلمات پرسشی عربی هشتم هست.
نشان دادن مالکیت: مال کیه؟
برای اینکه بگیم یه چیزی مال کیه، می تونیم از دو تا راه استفاده کنیم که هر دو به معنی داشتن هستن:
- «عِنْدَ»: یعنی نزد یا پیش. عِندی کتابٌ. (من کتابی دارم / کتابی نزد من است.) این کلمه معمولاً برای اشاره به چیزهایی استفاده میشه که در اختیار و کنترل ما هستن.
- «ل‍ـِ / ل‍ـَ»: یعنی برای. لی قلمٌ. (من قلمی دارم / قلمی برای من است.) این حرف بیشتر برای نشون دادن مالکیت کلی یا ارتباط بین اشیا و افراد به کار میره.
تو فارسی هر دوتاش رو معمولاً داشتن معنی می کنیم. مثلاً «لَأبی حَدیقةٌ کَبیرةٌ.» (پدرم باغ بزرگی دارد.) دیدی؟ خیلی هم سخت نیست! اینا هم از نکات دستوری عربی هشتم درباره مالکیت هستن.
ترجمه ضمایر عربی: معنی شون چیه؟
یادتونه که ضمایر انواع مختلفی داشتن؟ حالا بیایید ببینیم هر کدوم چطوری به فارسی ترجمه میشن و تو ترجمه ضمایر عربی چطور باید عمل کنیم:
- ضمایر منفصل مرفوعی: مثل هُوَ (او)، أنتَ (تو) ⬅️ همون ضمایر فاعلی تو فارسی هستن. مثلاً هُوَ کَتَبَ (او نوشت).
- ضمایر متصل مرفوعی (چسبیده به فعل): مثل ـُوا تو ذَهَبُوا ⬅️ شناسه فعل تو فارسی (رفتَند). اینا همیشه به فعل میچسبن و فاعل رو نشون میدن.
- ضمایر متصل منصوبی (چسبیده به فعل): مثل ـهُ تو ضَرَبَهُ ⬅️ مفعول رو نشون میده (او را زد).
- ضمایر متصل مجروری (چسبیده به اسم یا حرف جر): مثل ـهُ تو کتابُهُ (کتابش) یا عَلَیهِ (بر او) ⬅️ ضمایر متصل ملکی تو فارسی (ـَش، ـَ م، ـَت) یا بعد از حرف جر.
| ضمیر عربی | مثال | ترجمه فارسی | نوع |
|---|---|---|---|
| هُوَ | هُوَ طالبٌ. | او دانش آموز است. | منفصل مرفوعی |
| ـُوا | کَتَبُوا. | نوشتند. | متصل مرفوعی |
| ـهُ (به فعل) | رَأیتُهُ. | او را دیدم. | متصل منصوبی |
| ـهُ (به اسم) | کتابُهُ. | کتابش. | متصل مجروری |
| أنتُم | أنتُم تذهبونَ. | شما می روید. | منفصل مرفوعی |
| ـکُم (به فعل) | أحبّکُم. | شما را دوست دارم. | متصل منصوبی |
| ـکُم (به اسم) | بیتُکُم. | خانه تان. | متصل مجروری |
| أنا | أنا أقرأُ. | من می خوانم. | منفصل مرفوعی |
| ـی (به اسم) | قلمی. | قلمم. | متصل مجروری |
این جدول بهت کمک میکنه تا ترجمه ضمایر عربی رو بهتر متوجه بشی و تو جملات به درستی ازشون استفاده کنی.
درس دهم: اعداد ترتیبی و ساعت در عربی هشتم
درس آخر نکات دستوری عربی هشتم! اینجا با اعداد ترتیبی آشنا میشیم و یاد می گیریم چطور ساعت رو به عربی بگیم.
اعداد ترتیبی: اول، دوم، سوم…
وقتی می خوایم رتبه یا ترتیب چیزی رو بگیم، از اعداد ترتیبی استفاده می کنیم. این اعداد هم مثل صفت، باید تو جنس و اعراب با اسمشون یکی باشن.
مثلاً:
- اول: الْأَوَّلُ / الْأُولَی
- دوم: الثّانی / الثّانِیَةُ
- سوم: الثّالِثُ / الثّالِثَةُ
| عدد | مذکر | مؤنث |
|---|---|---|
| اول | الأوّل | الأولى |
| دوم | الثّاني | الثّانیة |
| سوم | الثّالِث | الثّالِثة |
| چهارم | الرّابِع | الرّابِعة |
| پنجم | الْخامِس | الْخامِسة |
| ششم | السّادِس | السّادِسة |
| هفتم | السّابِع | السّابِعة |
| هشتم | الثّامِن | الثّامِنَة |
| نهم | التّاسِع | التّاسِعَة |
| دهم | العاشِر | العاشِرَة |
| یازدهم | الحادِي عَشَر | الحادِيَةَ عَشْرَةَ |
| دوازدهم | الثّاني عشر | الثّانِيَةَ عَشْرَةَ |
یادت باشه که اعداد ترتیبی بعد از معدودشون میان، برعکس اکثر اعداد اصلی. مثلاً: الصّفُ الْأَوَّلُ (کلاس اول). این نکته ریز ولی خیلی مهم رو همیشه به خاطر بسپار.
بیان زمان و ساعت در عربی هشتم: ساعت چنده؟
برای گفتن ساعت، از اعداد ترتیبی مؤنث استفاده می کنیم! و البته کلمه الساعَة رو هم قبلش میاریم.
مثلاً:
- ساعت یک: الساعَةُ الْواحِدَةُ
- ساعت پنج: الساعَةُ الْخامِسَةُ
- ساعت ده: الساعَةُ الْعاشِرَةُ
میشه کلمه «الساعَة» رو هم حذف کرد و فقط گفت «الْخامِسَة». این یه جورایی مثل اینه که تو فارسی بگیم پنج است به جای ساعت پنج است. خیلی راحت میتونی ساعت رو به عربی بگی و این یکی از جذاب ترین نکات دستوری عربی هشتم برای خیلی از دانش آموزانه.
جمع بندی نکات دستوری عربی هشتم: یه پایان خوب!
خب، رسیدیم به انتهای مسیر! دیدید که نکات دستوری عربی هشتم اونقدرها هم ترسناک نبودن، نه؟ با هم مرور کردیم که چطور فعل های ماضی و مضارع رو صرف کنیم، فعل آینده بسازیم، با انواع «ما» و «لا» فعل ها رو منفی کنیم و چطوری با کلمات پرسشی مثل «لماذا» و «متی» سوال بپرسیم.
یاد گرفتیم که اسم های اشاره چطور کار می کنن، اعداد رو چطوری به کار ببریم و ضمایر رو درست تشخیص بدیم و ترجمه کنیم. همه این ها، آجرهای محکمی هستن برای ساختن یه پایه قوی تو زبان عربی. حالا که این مقاله رو تا اینجا خوندی، دیگه نوبت توئه! فقط خوندن کافی نیست. باید دست به قلم بشی، تمرین کنی و هر جا که شک داشتی، دوباره برگردی و مرور کنی. یادت باشه، رمز موفقیت تو درس عربی، تمرین مداوم و حل سوالات زیاده. اگه این کار رو انجام بدی، مطمئن باش که نه تنها نمره خوبی تو امتحان می گیری، بلکه عاشق این زبان زیبا هم میشی. موفق باشی رفیق!
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "نکات دستوری عربی هشتم – آموزش جامع گرامر برای دانش آموزان" هستید؟ با کلیک بر روی آموزش، به دنبال مطالب مرتبط با این موضوع هستید؟ با کلیک بر روی دسته بندی های مرتبط، محتواهای دیگری را کشف کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "نکات دستوری عربی هشتم – آموزش جامع گرامر برای دانش آموزان"، کلیک کنید.
