۱۹ شهریور در دنیای علم چه خبر؟  

تقویم علم؛

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری اکسیداک، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۱۹ شهریور برابر ۹ سپتامبر را ورق می‌زنیم.

***

‌سوراخ ازن بر فراز شهر

۹ سپتامبر ۲۰۰۰ میلادی برابر با ۱۹ شهریور ۱۳۷۹ خورشیدی، حفره لایه ازن برفراز قطب جنوب پس از آن که به رکورد جدیدی رسید برای اولین‌بار تا یک شهر پرجمعیت گسترده شد. به مدت دو روز، از ۹ تا ۱۰ سپتامبر، این حفره روی شهر پونتاآرناس در جنوب شیلی گسترش یافت و ساکنان را درمعرض سطوح بسیار بالایی از اشعه فرابنفش قرار داد. اشعه فرابنفش در سطح بیش از حد می‌تواند باعث سرطان پوست و نابودی گیاهان ریز سر زنجیره غذایی شود. پیش از این، این سوراخ فقط روی قطب جنوب و اقیانوس اطرافش باز شده بود. داده‌های آژانس فضایی ایالات متحده- ناسا- نشان داد که این سوراخ ۱۱.۴میلیون مایل‌مربع – مساحتی بیش از سه برابر مساحت ایالات متحده را پوشانده است.

اولین توله پاندا که در اسارت به دنیا آمد

۹ سپتامبر ۱۹۶۳ میلادی برابر با ۱۹ شهریور ۱۳۴۲ خورشیدی، اولین پاندای در اسارت جهان در باغ‌وحش پکن به دنیا آمد. این توله پاندای نر که مینگ‌مینگ نام داشت از مادرش لی‌لی به‌دنیا آمد. تلاش برای پرورش پاندا در اسارت در سال ۱۹۵۵ در چین آغاز شد.  تقریباً یک سال بعد از تولد مینگ‌مینگ، در 4 سپتامبر 1964، لی‌لی دومین توله پاندا را به دنیا آورد که یک پاندای ماده بود و لین‌لین نام داشت. پانداهای غول‌پیکر معمولاً بیش از 22 سال در اسارت زنده نمی‌مانند که طول عمرشان در طبیعت به بیش‌از ۱۵ سال نمی‌رسد اما مینگ‌مینگ تا سال ۱۹۸۹ و تا سن ۲۶ سالگی زندگی کرد.

کاشف هشتمین قمر زحل

۹ سپتامبر ۱۷۸۹ میلادی برابر با ۱۹ شهریور متولد ۱۱۶۸ خورشیدی، ویلیام کرنچ باند، اخترشناس آمریکایی به‌دنیا آمد. او همراه پسرش جرج فیلیپس باند، هایپریون، هشتمین قمر زحل و یک حلقه درونی به نام حلقه سی یا حلقه کرپ را در زحل کشف کردند. زمانی‌که ویلیام کرنچ باند ساعت‌سازی جوان در بوستون بود اوقات فراغتش را در رصدخانه آماتوری که در بخشی از خانه خودش ساخته بود می‌گذراند. سال ۱۸۱۵ او از سوی کالج هاروارد به اروپا فرستاده شد تا از رصدخانه‌های موجود در اروپا بازدید کند و داده‌های اولیه برای ساختمان رصدخانه هاروارد را جمع‌آوری کند. سال ۱۸۳۹ این رصدخانه تاسیس شد و باند بر ساخت آن نظارت داشت و سپس اولین مدیر آن شد. او به همراه پسرش کرنوگراف را برای ثبت خودکار موقعیت ستارگان توسعه داد. آنها همچنین تعدادی از اولین عکس‌های قابل تشخیص را از اجرام آسمانی گرفتند.

مبدع نظریه میدانی رفتار

۹ سپتامبر ۱۸۹۰ میلادی برابر با ۱۹ شهریور ۱۲۶۹ خورشیدی، کورت لوین، روان‌شناس آلمانی‌آمریکایی که مبدع نظریه میدانی رفتار است به‌دنیا آمد. لوین از اولین کسانی بود که شیوه‌های آزمایشگاهی را در رفتار روزمره به کار برد. او همیشه یک مسئله را بر اساس نظریه‌ای که باید در آزمایش‌ها بررسی شود، فرموله می‌کرد. رویکرد او مطالعه نیروهای منجر به عمل بود. بنابراین او رفتار را نتیجه نیروهای مثبت و منفی می‌دانست که در یک لحظه معین بر فرد تأثیر می‌گذارد. این امر مستلزم در نظر گرفتن دو نوع عامل بود، عوامل مربوط به فرد و عوامل محیط روان او. بنابراین نظریه میدانی او رویکردی به مطالعه رفتار انسان است، نه نظریه‌ای که محتوایی دارد که می‌تواند برای اهداف توضیحی، پیش‌بینی یا کنترلی مورد استفاده قرار گیرد.