صدای پای جنگ می آید؟ – خبرگزاری اکسیداک

حذف واژه صلح از گزارش دولت چین؛

دولت پکن به سیگنال «تغییر احتمالی رویکرد کاخ سفید در برابر تایوان» واکنش نشان داد و در اقدامی معنادار، گزینه «صلح» را از پیش روی بایدن برداشت.

گروه سیاست و جهان خبرگزاری علم و فناوری اکسیداک- مریم خرمایی: واژه «مسالمت آمیز» یک بار دیگر از گزارش کار دولت پکن که هر سال تحویل نشست سالانه کنگره خلق چین می شود، حذف شد. این مسیله را خبرگزاری «رویترز» در یکی از گزارش های روز سه شنبه خود علنی کرد و سایر رسانه ها هم به سرعت از روی آن کپی برداری کردند.

این واژه همیشه در کنار عبارت «وحدت با تایوان» می آمد و ناظر بر اصرار پکن به بازگرداندن این جزیره به آغوش سرزمین مادری بود- استعاره ای از پایان دادن به خودمختاری تایوان و یکی شدن آن با چین بزرگ.

 پکن با حذف گزینه «صلح»، به طور ضمنی به بایدن می گوید چنانچه او دنبال «بستن شمشیر از رو است»، شی جینپینگ هم به استفاده از راه حل های مسالمت آمیز اصراری ندارد

مورد قبلی حذف این واژه به سال 2020 و زمانی بازمی گردد که پکن می خواست به جدایی طلبان تایوانی این پیام را برساند که بااقتدار از حق حاکمیت و تمامیت ارضی خود دفاع می کند.

اما، این بار به نظر می آید که روی سخن دولت پکن با فرد دیگری است؛ به ویژه آنکه «شی جینپینگ» رییس جمهور چین در دیداری که کمتر از پنج ماه پیش با «جو بایدن» همتای آمریکایی داشت، به طرف مقابل گوشزد کرد که «در میان مسایلی که بر روابط پکن-واشینگتن سایه انداخته است، تایوان از همه مهم تر و خطرناک تر است».

در حدفاصل حذف واژه «مسالمت آمیز» از گزارش کار دولت پکن در سال های 2020 و 2024، تاکید دولتمردان چینی از شی گرفته تا زیردستانش، همواره این بوده که «ترجیحمان بازاتحاد از راه مسالمت آمیز است، اما در صورت لزوم، از جنگ هم ابایی نداریم».

درواقع، در تمامی این سال ها، مخیر کردن آمریکا میان دو گزینه «صلح» و «جنگ»، واکنشی بود به سیاست «ابهام راهبردی» کاخ سفید که گرچه از احترام به «سیاست چین واحد» دم می زند، هم زمان با سیگنال های غلط اندازی چون «ارایه تجهیزات نظامی به تایوان» یا «سفر دولتمردان کنگره به تایپه»، جدایی طلبان جزیره را هم تحریک می کند.

استنباط کلی این است که در قبال موضوع حساسی مانند «سرنوشت تایوان»، سیاست ابهام راهبردی واشینگتن یک «شمشیر دولبه» برای ایجاد نوعی «بازدارندگی دومنظوره» است. از یک سو، «احتمال مداخله نظامی آمریکا» مانع از حمله چین به تایوان می شود و از سوی دیگر، «عدم اطمینان از مداخله نظامی آمریکا» جدایی طلبان تایوانی را از فکر اعلام استقلال و زدن جرقه آغاز جنگ منصرف می کند.

اما چرا بعد از چهار سال، چین دوباره تصمیم به حذف واژه مسالمت آمیز از گزارش کار دولت گرفت؟

*دلیل اول: دور شدن بایدن از سیاست ابهام راهبردی

توسل پکن به قوه قهریه برای بازپس گیری تایوان، تا حد زیادی به رویکرد رییس جمهور آینده ایالات متحده بستگی دارد

رییس جمهور دموکرات آمریکا از آغاز دوره زمامداری خود در ژانویه 2021، دست کم چهار بار مدعی شده که در صورت حمله نظامی چین به تایوان، آمریکا «بی هیچ تردیدی» از این جزیره دفاع خواهد کرد. البته او بعداً لاف خود را با جمله «همچنان به سیاست چین واحد باور دارم» تعدیل کرد، اما مدعی بود که «ایده چین برای در نظر گرفتن احتمال توسل به قوه قهریه، ایده مناسبی نیست».

این  در حالی است که ادعای او اقدامی را که شش ماه پیش انجام داد، خنثی نمی کند. دولت واشینگتن در آگوست 2023، با ارسال اطلاعیه ای به کنگره، کمک نظامی به تایوان را ذیل برنامه تامین مالی نظامی خارجی که معمولاً برای کشور های مستقل استفاده می شود، تایید کرد.

درواقع، پکن با حذف گزینه «صلح» از دستور کار دولت، به طور ضمنی به بایدن می گوید چنانچه او به دنبال کنار گذاشتن سیاست ابهام راهبردی یا به قول معروف «بستن شمشیر از رو است»، شی جینپینگ هم به استفاده از راه حل های مسالمت آمیز اصراری ندارد.

به قول شی، اتحاد دوباره سرزمین مادری یک «باید» است که در روندی «اجتناب ناپذیر» اتفاق خواهد افتاد و طرف آمریکایی چاره ای جز کنار آمدن با این قضیه ندارد.

*دلیل دوم: جابجایی قدرت در تایپه

بیش از دو ماه است که قدرت در تایوان به دست «لای چینگ ته» (Lai Ching-te) از حزب حاکم دموکراتیک مترقی افتاده که مدعی استقلال طلبی از چین است.

در این میان، شاید نتیجه رقابت 2024 آمریکا حتی از انتخاب یک جدایی طلب به عنوان رییس تایوان هم مهم تر باشد؛ چراکه توسل پکن به قوه قهریه برای بازپس گیری تایوان، تا حد زیادی به رویکرد رییس جمهور آینده ایالات متحده بستگی دارد.

لای چینگِ جدایی طلب در مشایعت بایدن که تاکنون چهار بار «گزینه دفاع نظامی از تایوان» را مطرح کرده است، بسته ترکیبی خطرناکی به نظر می رسد.

در سوی دیگر اما، «دونالد ترامپ» مستاجر سابق کاخ سفید و نامزد جمهوری خواه انتخابات 2024 ایستاده که می گوید: «اگر در جایگاه رییس جمهور قرار بگیرم، نمی خواهم آنچه در سر دارم لو بدهم» – اظهارنظری که کنایه از تداوم سیاست بازدارندگی از راه ابهام راهبردی دارد.

هم زمان با حذف واژه مسالمت آمیز از گزارش کار دولت، چین بودجه نظامی خود را هم 7.2 درصد افزایش داد- سیگنالی دیگر مبنی بر اینکه اگر چاره ای جز جنگیدن نداشته باشد، از آمادگی لازم برای اینکه پیروزی را به کام خود تمام کند، برخوردار است.