نظام رتبه بندی شانگهای بر چه اساسی دانشگاه‌ها را امتیاز بندی می‌کند؟/ وضعیت دانشگا‌ه‌های جهان اسلام در این رتبه‌بندی

به گزارش خبرنگار گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری اکسیداک، رتبه‌بندی شانگهای در کنار رتبه‌بندی دانشگاهی کیواس و رتبه‌بندی تایمز به عنوان یکی از سه رتبه‌بندی دانشگاهی بانفوذ و پربازدید در نظر گرفته می‌شود.

نظام رتبه‌بندی علمی دانشگاه‌های جهان بر مبنای این فرض که نمی‌توان همه دانشگاه‌های جهان را با هم مقایسه کرد، تمرکز و جامعه هدف خود را بر دانشگاه‌های تحقیقاتی برتر دنیا قرار داده‌است.

به‌طور کلی دانشگاه‌های که دارای جایزه نوبل، پژوهشگران دارای استناد بالا یا مقاله‌های منتشر شده در مجله‌های «nature» و «science» هستند در این رتبه‌بندی مورد بررسی قرار می‌گیرند.

علاوه بر این دانشگاه‌هایی که دارای تعداد زیادی مقاله‌های نمایه شده در نمایه گسترده استنادی علوم و نمایه استنادی علوم اجتماعی هستند نیز توسط این نظام رتبه‌بندی، مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.امسال، بیش از ۲۵۰۰ مؤسسه بررسی شدند و فهرست برترین ۱۰۰۰ دانشگاه جهان منتشر شده است.

وضعیت کشور‌های اسلامی در رتبه‌بندی شانگهای ۲۰۲۴

لیست کشورهای اسلامی	تعداد دانشگاه هر یک کشورها
عربستان سعودی	12
ترکیه	10
ایران	9
مصر	8
مالزی	5
پاکستان	5
امارات متحده عربی	3
لبنان	2
تونس	1
قطر	1
مراکش	1

عربستان

لیست دانشگاه‌ها	رتبه جهانی
دانشگاه ملک سعود	90
دانشگاه ملک عبدالعزیز	201-300
دانشگاه علم و صنعت ملک عبدالله	201-300
دانشگاه پرنسس نوره بنت عبدالرحمن	301-400
دانشگاه ملک خالد	401-500
دانشگاه طائف	401-500
دانشگاه شاهزاده ستام بن عبدالعزیز	601-700
دانشگاه نفت و مواد معدنی ملک فهد	701-800
دانشگاه قاسم	701-800
دانشگاه ام القری	701-800
دانشگاه ملک فیصل	801-900
دانشگاه جزان	901-1000

ترکیه

لیست دانشگاه‌ها	رتبه جهانی
دانشگاه استانبول	401-500
دانشگاه علوم بهداشت ترکیه	601-700
دانشگاه حاجت تپه	701-800
دانشگاه فنی استانبول	701-800
دانشگاه کوک	701-800
دانشگاه آنکارا	801-900
دانشگاه جراح پاشا ترکیه	801-900
دانشگاه آتاتورک	901-1000
دانشگاه چوکورا	901-1000
دانشگاه اژه	901-1000

ایران

لیست دانشگاه‌ها	رتبه جهانی
دانشگاه علوم پزشکی تهران	401-500
دانشگاه تهران	401-500
دانشگاه تربیت مدرس	601-700
دانشگاه علوم پزشکی ایران	701-800
دانشگاه شهید بهشتی	701-800
دانشگاه صنعتی شریف	701-800
دانشگاه امیرکبیر	901-1000
دانشگاه علم و صنعت	901-1000
دانشگاه تبریز	901-1000

مصر

لیست دانشگاه‌ها	رتبه جهانی
دانشگاه قاهره	301-400
دانشگاه عین شمس	601-700
دانشگاه اسکندریه	601-700
دانشگاه منصوره	601-700
دانشگاه الازهر	701-800
دانشگاه زاغازیگ	701-800
دانشگاه کانال سوئز	901-1000
دانشگاه تانتا	901-1000

مالزی

لیست دانشگاه‌ها	رتبه جهانی
دانشگاه مالایا	401-500
دانشگاه ملی مالزی	601-700
دانشگاه علوم، مالزی	601-700
دانشگاه پوترا مالزی	601-700
دانشگاه سان وی	901-1000

پاکستان

لیست دانشگاه‌ها	رتبه جهانی
دانشگاه کامستس اسلام آباد	601-700
دانشگاه پنجاب	701-800
دانشگاه عبدالولی خان مردان	901-1000
دانشگاه ملی علوم و فناوری پاکستان	901-1000
دانشگاه لاهور	901-1000

امارات متحده عربی

لیست دانشگاه‌ها	رتبه جهانی
دانشگاه خلیفه	601-700
دانشگاه شارجه	701-800
دانشگاه امازات متحده عربی	801-900

لبنان

لیست دانشگاه‌ها	رتبه جهانی
دانشگاه آمریکایی لبنان	501-600
دانشگاه آمریکایی بیروت	801-900

تونس

لیست دانشگاه‌ها	رتبه جهانی
دانشگاه ال منار تونس	901-1000

قطر

لیست دانشگاه‌ها	رتبه جهانی
دانشگاه قطر	501-600

مراکش

لیست دانشگاه‌ها	رتبه جهانی
دانشگاه حسن دوم کازابلانکا	901-1000

معیارها و شاخص‌های نظام رتبه‌بندی شانگهای

کیفیت آموزش، کیفیت اعضای هیئت علمی، برونداد پژوهشی و عملکرد سرانه، چهار معیار به کار برده شده در نظام رتبه بندی شانگهای است که توسط شش شاخص ارزیابی می ­شوند. این ۶ شاخص عبارتند از: تعداد فارغ التحصیلان برنده جایزه نوبل یا مدال فیلدز، تعداد اعضای هیئت علمی برنده جایزه نوبل یا فیلدز مدال، تعداد محققان پراستناد، تعداد مقالات منتشر شده در نشریات نیچر و ساینس، تعداد مقالات نمایه شده در نمایه‌نامه‌های توسعه یافته علوم و علوم اجتماعی و عملکرد دانشگاهی با توجه به اندازه سازمان.

منابع گردآوری داده در این رتبه ­بندی شامل وب سایت‌­های جوایز نوبل، مدال فیلدز، پایگاه­‌های اطلاعاتی و اطلاعات آماری دولتی است. اطلاعات پژوهشی دانشگاه‌ها نیز از پایگاه استنادی WOS استخراج می‌شود.