یک کنشگر میراث فرهنگی هشدار داد: ساخت ایستگاه آتش نشانی در حیاط خانه شرکت فرش کرمان می تواند به هویت تاریخی آن لطمه بزند. اگرچه اصل احداث ایستگاه آتش نشانی ضروری است اما مکان یابی آن نباید با حذف حافظه تاریخی شهر همراه باشد.
به گزارش اکسیداک کوچه سردار در دل بازار تاریخی کرمان هنوز به ویرانی کامل ننشسته است؛ کوچه ای با دیوارهایی که روزگاری شاهد آمد و شد تاجران فرش بوده و اینک خانه های آن در برابر بولدوزرها و تخریب های شهری تسلیم شده اند. حالا نوبت به یکی از آخرین بازماندگان رسیده است؛ «خانه شرکت فرش» که زمانی مرکز رونمایی و خرید و فروش فرش کرمان بوده و امروز در سایه سکوت و غفلت در معرض تخریب قرار دارد.
اوایل فروردین ماه ۱۴۰۴ ماشین آلات سنگین وارد حیاط خانه شدند تا دیوارهای آن را برای احداث یک ایستگاه آتش نشانی پایین بیاورند. پروژه ای که در ظاهر برای ایمنی بازار ضروری است اما در عمل می تواند آخرین نشانه های هویت تاریخی این کوچه را محو کند. واکنش ها آغاز شده کارشناسان هشدار می دهند و میراث فرهنگی مخالفت خود را اعلام کرده است. پروژه تخریب فعلا متوقف شده اما درباره تغییر کاربری و تعریف اشتباه از آن همچنان وجود دارد.
امید ابراهیمی کنشگر و دوستدار میراث فرهنگی کرمان و رییس انجمن دیده بان میراث کارمانیا درباره ماجرای احداث ایستگاه آتش نشانی در محدوده بازار تاریخی کرمان به اکسیداک گفت: در محدوده بازار کرمان میان کاروانسرای «جر» و کاروانسرای «حاج آقا علی» کوچه ای قدیمی به نام «کوچه سردار» وجود دارد که از گذشته تاکنون در میان مردم شناخته شده بوده است. این کوچه که از بازار کفاش ها به سمت بازار مظفری امتداد دارد در سال های اخیر به واسطه تخریب های گسترده بسیاری از خانه های تاریخی خود را از دست داده و اکنون بخش عمده ای از آن به زمین های خالی و پارکینگ تبدیل شده است. روند تخریب همچنان ادامه دارد و تعداد زمین های رهاشده در حال افزایش است.
او ادامه داد: در امتداد این مسیر از بازار کفاش ها به سمت بازار مظفری ابتدا کاروانسرای «وکیل» قرار دارد که اکنون به هتل «کاروانیکا» تغییر کاربری داده است. پس از آن کلانتری واقع شده و سپس یک زمین خالی دیگر تا آنکه به خانه ای ارزشمند به نام «خانه شرکت فرش» می رسیم؛ بنایی که از لحاظ تاریخی جایگاه ویژه ای دارد. این خانه یکی از نخستین مراکز تجارت فرش کرمان بوده و در آن فعالیت هایی چون خرید و فروش و رونمایی فرش انجام می شده است. تصویری تاریخی از این خانه موجود است که در آن دو تن از بزرگان شهر کرمان آقایان «ژانتینو» و «محمد ارجمند» به همراه جمعی از تجار و مسئولان شهر در مقابل بنای مذکور حضور دارند و در حیاط آن قالی پهن شده است.
ابراهیمی در ادامه گفت: در روزهای ابتدایی فروردین ماه ماشین آلات سنگین شامل لودر و کامیون در محوطه این خانه مشاهده کردم که دیوارهای آن را تخریب می کردند. هرچند بنای اصلی در معرض تخریب قرار نگرفته بود اما فعالیت ها به وضوح در راستای برداشتن دیوار خانه به منظور ایجاد فضای لازم برای احداث یک ایستگاه آتش نشانی در محدوده حیاط این خانه انجام می شد. با توجه به تراکم مغازه ها و وضعیت ایمنی بازار کرمان ضرورت احداث ایستگاه آتش نشانی در این محدوده انکارناپذیر است. با این حال کارشناسان فعالان حوزه میراث فرهنگی و اعضای شورای شهر معتقدند این اقدام نباید به بهای از بین رفتن معدود خانه های تاریخی باقی مانده در این بافت انجام شود؛ به ویژه آنکه کوچه سردار دارای تعداد زیادی زمین خالی است که می تواند برای این منظور مورد استفاده قرار گیرد.
این کنشگر میراث فرهنگی با این اشاره که خانه شرکت فرش اکنون در مالکیت شهرداری کرمان قرار دارد افزود: این هم آن خانه از جمله معدود بناهای باقی مانده واجد ارزش تاریخی در این منطقه است. همین مالکیت به نظر می رسد انگیزه ای برای انتخاب آن برای ساخت ایستگاه آتش نشانی بوده است. با این حال به دنبال واکنش های متعدد و مخالفت های کارشناسانه در حال حاضر این طرح متوقف شده و اداره کل میراث فرهنگی کرمان نیز مخالفت رسمی خود را با اجرای پروژه در این مکان اعلام کرده است.
به گفته او در روزهای اخیر خبرهایی مبنی بر تغییر کاربری این خانه به «موزه آتش نشانی» منتشر شده است. با وجود آنکه اصلِ تبدیل بناهای تاریخی به موزه اقدامی مطلوب تلقی می شود اما کارشناسان تاکید دارند که نوع کاربری نباید به هویت بنا آسیب وارد کند. از آنجا که خانه شرکت فرش با تاریخ فرش کرمان گره خورده پیشنهاد شده که در صورت تغییر کاربری به موزه فرش گلیم پته یا دیگر هنرهای مرتبط تبدیل شود.
ابراهیمی تاکید کرد: این بنا اگرچه تاکنون در فهرست آثار ملی به ثبت نرسیده اما وجود تصاویر مستند تاریخی از آن گواه روشنی بر ارزش هویتی آن است. به همین جهت صاحب نظران امیدوارند با مرمت و احیای این خانه ضمن حفظ هویت تاریخی آن کاربری مناسبی نیز برای آن تعریف شود؛ نه آنکه بنایی با این میزان از ارزش قربانی توسعه ای ناهماهنگ با بافت تاریخی کرمان شود.
پایان خبر اکسیداک
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "سرنوشت مبهم خانه شرکت فرش؛ بولدوزرها خاموش شدند اما…" هستید؟ با کلیک بر روی اقتصادی، ممکن است در این موضوع، مطالب مرتبط دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "سرنوشت مبهم خانه شرکت فرش؛ بولدوزرها خاموش شدند اما…"، کلیک کنید.
