قیمت بیت کوین در سال ۹۰ به تومان: رمزگشایی از اولین نوسانات تاریخی و آغاز سفر BTC در ایران

قیمت بیت کوین در سال ۹۰ شمسی (معادل ۲۰۱۱ میلادی) یک مسیر پر فراز و نشیب رو طی کرد؛ از کمتر از ۱۰۰۰ تومان در اوایل سال، تا اوج ۲۱۰۰۰ تومانی در خرداد ماه و بعدش یه ریزش اساسی به حدود ۵۰۰۰ تومان. این نوسانات شدید، اون سال رو به یکی از مهم ترین سال ها تو تاریخچه بیت کوین تبدیل کرده، سالی که برای اولین بار نشون داد این پدیده جدید چقدر پتانسیل رشد داره و چقدر می تونه غیرقابل پیش بینی باشه. این دوره، با همه چالش ها و هیجاناتش، پایه و اساس شناخت و پذیرش این ارز دیجیتال نوپا رو بنا نهاد.

سال ۱۳۹۰ (۲۰۱۱ میلادی) رو میشه به جرات گفت یکی از عجیب ترین و در عین حال هیجان انگیزترین سال ها برای بیت کوین بود. فکرشو بکنید، یه ارز دیجیتال که چند سال پیش تر متولد شده بود و خیلی ها حتی اسمشو هم نشنیده بودن، یهو شروع می کنه به سر و صدا کردن. انگار یه بچه تازه به دنیا اومده که یه شبه بزرگ شده و همه رو شگفت زده کرده. این سال نه تنها شاهد رشد انفجاری بیت کوین بود، بلکه سقوط های دیوانه واری رو هم تجربه کرد که دل خیلی ها رو می لرزوند. این فراز و نشیب ها فقط یه سری عدد و رقم نبود؛ اون ها درس های بزرگی برای ما داشتن که چطور یه بازار کاملاً جدید می تونه شکل بگیره، چطور هیجانات می تونه قیمت ها رو بالا و پایین کنه، و چطور با وجود همه مشکلات، یه پدیده نوظهور راه خودشو پیدا می کنه.

درک این دوره، به خصوص از دیدگاه کاربران ایرانی، واقعاً جذابه. فرض کنید تو اون سال ها، دلار حدود هزار تومن بود و شما خبر بیت کوین رو می شنیدید. چقدر طول می کشید تا اصلا متوجه بشید این چیه؟ چطور می تونستید بخریدش؟ و مهم تر از همه، آیا اصلاً کسی بهش توجه می کرد؟ این مقاله قراره یه سفر به گذشته باشه، یه بررسی عمیق و دقیق از اون روزهای اول بیت کوین، هم تو سطح جهانی و هم تو ایران، تا ببینیم این غول دنیای دیجیتال چطور از یه نقطه کوچک شروع کرد و این همه نوسان رو تجربه کرد.

بیت کوین در سال ۱۳۹۰: ریشه های یک پدیده جهانی

بیاین اول یه نگاهی بندازیم به حال و روز بیت کوین تو اون سال ها. سال ۱۳۹۰، یعنی ۲۰۱۱ میلادی، بیت کوین هنوز خیلی جوون بود، یه نوزاد نوپا تو دنیای تکنولوژی. بیشتر آدما حتی نمی دونستن اسمشو چی صدا کنن، چه برسه به اینکه بخوان بفهمن اصلا چیه و به چه دردی می خوره. اما همون عده کمی که ازش خبر داشتن، یه شور و هیجانی نسبت بهش پیدا کرده بودن که باعث شد داستان بیت کوین شروع بشه.

وضعیت بیت کوین در آغاز سال ۲۰۱۱

اواخر سال ۲۰۰۹ و کل سال ۲۰۱۰، بیت کوین بیشتر یه پروژه آزمایشی بین یه عده برنامه نویس و علاقه مند به تکنولوژی های جدید بود. قیمتش هم که اغلب زیر ۱ دلار بود، یعنی عملاً هیچ ارزشی تو دید عموم نداشت. یادتونه قضیه خرید پیتزا با بیت کوین؟ اون موقع بیت کوین اینقدر بی ارزش بود که یه نفر ۱۰,۰۰۰ بیت کوین رو داد برای خرید دو تا پیتزا! فکرشو بکنید الان ۱۰,۰۰۰ بیت کوین چقدر می ارزه! با این حال، همین تراکنش ها، هر چقدر هم که خنده دار به نظر برسن، نشون می دادن که بیت کوین داره کم کم راهشو باز می کنه و داره از دنیای برنامه نویس ها و گیِک ها پا به دنیای واقعی می ذاره.

اوایل سال ۲۰۱۱، بیت کوین با قیمتی حدود ۰.۳۰ دلار وارد سال جدید شد. هنوز هم خیلی ها بهش به چشم یه بازی یا یه ایده فانتزی نگاه می کردن. اما همین که یه ذره پاش به رسانه های کوچیک باز شد، توجه یه عده رو جلب کرد. همین جلب توجه های اولیه، ذره ذره باعث شد که تقاضا براش بیشتر بشه و کم کم از اون قیمت های ناچیز فاصله بگیره.

نرخ دلار و اقتصاد ایران در سال ۱۳۹۰

حالا بیاین بریم سراغ بخش جذاب ماجرا برای ما ایرانی ها: نرخ دلار تو سال ۱۳۹۰ و اوضاع اقتصادی کشور. برای اینکه بفهمیم اون موقع بیت کوین چقدر به تومان می ارزیده، باید اول بدونیم دلار چند بوده. تو سال ۱۳۸۹ و اوایل ۱۳۹۰، نرخ دلار آزاد حدود ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ تومان بود. یعنی اگه بیت کوین ۱ دلار بود، می شد ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ تومن خودمون.

اقتصاد ایران تو اون سال ها یه جورایی درگیر شروع تحریم ها و نوسانات خاص خودش بود. هر چند هنوز به شدت سال های بعد نبود، اما همین تغییرات کوچیک تو نرخ دلار و وضعیت اقتصادی، روی ارزش دارایی های خارجی و تبدیل اون ها به تومان حسابی تاثیر می ذاشت. این یعنی هرچند که شاید بیت کوین برای خیلی ها عجیب و غریب به نظر می رسید، اما برای یه عده که دنبال راهی برای حفظ ارزش پولشون تو شرایط اقتصادی خاص بودن، می تونست یه گزینه جالب باشه، البته اگه می تونستن بهش دسترسی پیدا کنن. این نرخ دلار ۱۰۰۰-۱۲۰۰ تومنی رو خوب یادمون باشه، چون همه قیمت های تومانی بیت کوین تو این مقاله بر اساس همین نرخ محاسبه شدن تا تصویر واقعی تری از اون دوران به دست بیاریم.

تحلیل جامع روند قیمت بیت کوین در سال ۱۳۹۰

خب، وقتشه بریم سراغ اصل مطلب و ببینیم بیت کوین تو سال ۱۳۹۰ واقعاً چه حال و روزی داشته. این سال یه جورایی مثل یه ترن هوایی برای بیت کوین بود؛ اول آروم شروع شد، بعد یهو اوج گرفت و بعدش هم با سرعت تمام سرازیر شد.

نمودار تاریخی قیمت بیت کوین (BTC/USD و BTC/Toman) در سال ۱۳۹۰/۲۰۱۱

تصور کنید یه نمودار قیمتی داریم که از فروردین ۱۳۹۰ شروع میشه. اولش بیت کوین داره با قیمتی کمتر از ۱ دلار (حدود ۱۰۰۰ تومان) حرکت می کنه، خیلی آروم و بی حاشیه. اما کم کم، وقتی به سمت اردیبهشت و خرداد می ریم، یهو نمودار شروع می کنه به اوج گرفتن، انگار که یه موشک داره از زمین کنده میشه. این رشد ادامه پیدا می کنه تا اینکه تو خرداد ماه، قیمت بیت کوین تو یه لحظه به حدود ۳۰ دلار می رسه، یعنی حدود ۲۱,۰۰۰ تومان! این یه اتفاق خیلی بزرگ برای اون زمان بود، یه رشد فضایی برای یه ارز ناشناخته.

اما داستان اینجا تموم نمیشه. بعد از این اوج گرفتن دیوانه وار، نمودار وارد یه فاز ریزشی میشه. از تابستون ۱۳۹۰ به بعد، قیمت بیت کوین شروع می کنه به کم شدن، آروم آروم و بعضی وقت ها هم با شدت زیاد. این روند نزولی ادامه پیدا می کنه تا اینکه تو نیمه دوم سال، قیمت به حدود ۵ دلار (حدود ۵۰۰۰ تومان) می رسه و تا اوایل سال ۱۳۹۱ هم تو همین محدوده ۴ تا ۶ دلار تثبیت میشه. این نمودار نشون میده که چقدر بیت کوین تو اون سال نوسانات وحشیانه ای رو تجربه کرده و چقدر بازارش نوپا و مستعد هیجان و ترس بوده.

جدول تفصیلی قیمت بیت کوین به تومان و دلار در سال ۱۳۹۰ شمسی

برای اینکه یه دید دقیق تر داشته باشیم، اینجا یه جدول کامل از قیمت های بیت کوین به دلار و معادل تومانی اون رو تو سال ۱۳۹۰ شمسی آوردیم. یادمون باشه که نرخ دلار رو برای سادگی محاسبات، به طور میانگین ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ تومان در نظر گرفتیم. البته این اعداد تقریبی هستن و ممکنه تو روزهای خاصی نرخ دلار کمی بالا و پایین شده باشه. این جدول بهتون نشون میده که بیت کوین چطور ماه به ماه بالا و پایین رفته:

تاریخ شمسی	تاریخ میلادی	قیمت (دلار)	نرخ میانگین دلار (تومان)	قیمت (تومان)
8 فروردین 1390	Mar 28, 2011	0.89	1110	987.9
22 فروردین 1390	Apr 11, 2011	0.76	1120	851.2
5 اردیبهشت 1390	Apr 25, 2011	1.63	1130	1841.9
19 اردیبهشت 1390	May 09, 2011	3.81	1150	4381.5
2 خرداد 1390	May 23, 2011	6.66	1180	7858.8
16 خرداد 1390	Jun 06, 2011	17.50	1200	21000
30 خرداد 1390	Jun 20, 2011	17.56	1200	21072
13 تیر 1390	Jul 04, 2011	15.72	1190	18706.8
27 تیر 1390	Jul 18, 2011	13.92	1150	16008
10 مرداد 1390	Aug 01, 2011	13.43	1120	15041.6
24 مرداد 1390	Aug 15, 2011	10.34	1100	11374
7 شهریور 1390	Aug 29, 2011	9.15	1080	9882
21 شهریور 1390	Sep 12, 2011	6.27	1050	6583.5
4 مهر 1390	Sep 26, 2011	5.41	1030	5572.3
18 مهر 1390	Oct 10, 2011	4.52	1020	4610.4
2 آبان 1390	Oct 24, 2011	3.17	1010	3201.7
16 آبان 1390	Nov 07, 2011	2.97	1000	2970
30 آبان 1390	Nov 21, 2011	2.30	1000	2300
14 آذر 1390	Dec 05, 2011	2.90	1000	2900
28 آذر 1390	Dec 19, 2011	3.21	1000	3210
12 دی 1390	Jan 02, 2012	5.13	1000	5130
26 دی 1390	Jan 16, 2012	6.83	1000	6830
10 بهمن 1390	Jan 30, 2012	5.39	1000	5390
24 بهمن 1390	Feb 13, 2012	5.79	1000	5790
8 اسفند 1390	Feb 27, 2012	5.02	1000	5020
22 اسفند 1390	Mar 12, 2012	4.91	1000	4910

تعیین بالاترین و پایین ترین قیمت در سال ۱۳۹۰

همونطور که تو جدول هم دیدید، سال ۱۳۹۰ پر از نقاط عطف قیمتی بود:

• بالاترین قیمت بیت کوین در سال ۱۳۹۰: این اوج هیجان تو تاریخ ۳۰ خرداد ۱۳۹۰ (۲۰ ژوئن ۲۰۱۱) اتفاق افتاد، جایی که قیمت بیت کوین به حدود ۱۷.۵۶ دلار رسید که با نرخ دلار اون زمان، معادل تقریبی ۲۱,۰۷۲ تومان بود. واقعاً رقم چشمگیری برای یه ارز دیجیتال نوپا!
• پایین ترین قیمت بیت کوین در سال ۱۳۹۰: کمترین قیمت تو تاریخ ۲۲ فروردین ۱۳۹۰ (۱۱ آوریل ۲۰۱۱) رقم خورد، جایی که بیت کوین تا ۰.۷۶ دلار پایین اومد. با توجه به نرخ دلار اون روزها، این یعنی حدود ۸۵۱.۲ تومان.

این تفاوت فاحش بین پایین ترین و بالاترین قیمت، نشون میده که بازار بیت کوین تو اون سال چقدر تازه و هیجانی بود. یه عده باورش کرده بودن و واردش شدن، و همین باعث یه رشد ناگهانی شد. اما وقتی بازار هیجانی میشه، معمولاً بعدش یه اصلاح و ریزش هم در راهه، چون بازار هنوز به ثبات و بلوغ نرسیده.

دلایل اصلی نوسانات انفجاری بیت کوین در سال ۱۳۹۰

حتماً این سوال براتون پیش اومده که چی شد قیمت بیت کوین تو سال ۹۰ اینقدر بالا و پایین شد؟ واقعیتش اینه که دلایل زیادی پشت این نوسانات بود، از هیجانات بازار گرفته تا ضعف زیرساخت ها. بیاین با هم این دلایل رو مرور کنیم.

پتانسیل کشف نشده و فاز هیجان اولیه

خب، بیت کوین تو اون سال ها یه پدیده کاملاً جدید بود، یه جور فناوری انقلابی که وعده می داد پول رو از دست دولت ها و بانک های مرکزی آزاد می کنه. فکرشو بکنید، یه پول که هیچکس نمی تونه کنتر لش کنه! همین ایده برای خیلی ها جذاب بود. وقتی اسم بیت کوین تو چند تا سایت و انجمن آنلاین پیچید، یه سری آدم های علاقه مند به تکنولوژی و آزادی خواهی های مالی، سریعاً جذبش شدن. این توجه اولیه، تقاضا رو بالا برد و یه موج هیجان به وجود آورد. همه می گفتن: این همونه! آینده پول همینه! همین هیجان های اولیه، مثل یه جرقه عمل کرد و قیمت رو یهو پرتاب کرد بالا.

حباب های قیمتی و سفته بازی

وقتی یه دارایی با سرعت نور رشد می کنه، همیشه پای سفته بازها و کسانی که دنبال پول های بادآورده هستن، وسط میاد. تو سال ۹۰ هم همین اتفاق افتاد. قیمت بیت کوین که اوج می گرفت، خیلی ها، حتی کسانی که اصلاً از ماهیتش سر در نمی آوردن، با این امید که جا نمونن (همون FOMO معروف)، وارد بازار شدن و شروع کردن به خرید. همین خریدهای هیجانی و بدون پشتوانه تحلیلی، یه حباب قیمتی بزرگ ایجاد کرد. حباب ها هم که مشخصه، دیر یا زود می ترکن. وقتی حباب ترکید، همون طور که دیدیم، قیمت با سرعت زیاد سقوط کرد و خیلی ها رو به خاک سیاه نشوند.

سال ۱۳۹۰ به ما نشون داد که وقتی یه بازار کاملاً نوپاست و اطلاعات کافی در دسترس نیست، هیجان و سفته بازی می تونه مثل یه شمشیری دو لبه عمل کنه: هم می تونه قیمت رو به اوج برسونه و هم می تونه باعث سقوط آزاد بشه.

زیرساخت های نوپا و نقدشوندگی پایین بازار

تو سال ۹۰، بازار ارزهای دیجیتال مثل یه بچه نوپا بود که تازه راه رفتن رو یاد گرفته. صرافی های زیادی وجود نداشت و اونایی هم که بودن، مثل Mt. Gox، خیلی ابتدایی و ضعیف بودن. تعداد معامله گرها هم خیلی کم بود. وقتی تعداد معامله گرها کمه و نقدشوندگی بازار پایینه، حتی یه خرید یا فروش نسبتاً بزرگ می تونه قیمت رو حسابی تکون بده. تصور کنید تو یه بازار کوچیک که فقط ده نفر هستن، اگه یه نفر بخواد مقدار زیادی بیت کوین بفروشه، کسی نیست که همه رو بخره و قیمت با کله میاد پایین. همین ضعف زیرساختی و نقدشوندگی کم، نوسانات بیت کوین رو تو اون سال چندین برابر می کرد.

حملات سایبری و مشکلات امنیتی (حادثه Mt. Gox)

شاید یکی از مهم ترین دلایل ریزش بزرگ بیت کوین تو سال ۹۰، مشکلات امنیتی و حملات سایبری به صرافی Mt. Gox بود. Mt. Gox تو اون سال ها پادشاه صرافی های بیت کوین بود و بیش از ۷۰ درصد معاملات بیت کوین از طریق اون انجام می شد. وقتی تو ژوئن ۲۰۱۱، این صرافی مورد حمله قرار گرفت و گزارش هایی از هک شدن حساب ها و سرقت بیت کوین ها منتشر شد، اعتماد مردم حسابی خدشه دار شد. خیلی ها با ترس و وحشت بیت کوین های خودشون رو فروختن و همین باعث شد قیمت با سر افتاد پایین. این اتفاق یه هشدار جدی بود که امنیت تو دنیای جدید ارزهای دیجیتال چقدر مهمه.

عدم وجود چارچوب های قانونی و مقرراتی

یکی دیگه از دلایل نوسانات، عدم وجود هر گونه قانون و مقررات برای ارزهای دیجیتال بود. نه دولت ها می دونستن باهاش چیکار کنن، نه بانک ها. این خلأ قانونی باعث می شد سرمایه گذارها احساس امنیت نکنن و هر لحظه این ترس وجود داشته باشه که بیت کوین غیرقانونی اعلام بشه یا یه بلایی سرش بیاد. همین عدم قطعیت و ریسک قانونی، عامل مهمی تو تشدید نوسانات بازار بود.

نقش بازارهای غیرقانونی (مانند Silk Road) در تقاضای اولیه

یه واقعیت تلخ اما تاثیرگذار اینه که بیت کوین تو سال های اول تولدش، تو بعضی از بازارهای غیرقانونی مثل Silk Road (یه سایت فروش مواد مخدر و کالاهای غیرقانونی تو دارک وب) مورد استفاده قرار می گرفت. ویژگی ناشناس بودن بیت کوین برای این جور معاملات جذاب بود. هر چند این قضیه وجهه خوبی به بیت کوین نمی داد، اما نمیشه انکار کرد که همین استفاده ها، به افزایش اولیه تقاضا و آگاهی در مورد بیت کوین کمک کرد. البته وقتی این بازارها شناسایی و تعطیل می شدن، تأثیر منفی روی قیمت بیت کوین می ذاشت و به نوساناتش اضافه می کرد.

دسترسی و چگونگی خرید بیت کوین برای کاربران ایرانی در سال ۱۳۹۰

حالا بیاین یه سوال مهم رو مطرح کنیم: تو سال ۱۳۹۰ اصلاً یه کاربر ایرانی چطوری می تونست بیت کوین بخره؟ با این همه محدودیت و نبود زیرساخت، واقعاً کار سختی بود، یه جورایی مثل پیدا کردن سوزن تو کاه!

محدودیت های بستر بانکی و بین المللی

اوضاع تحریم ها تو سال ۱۳۹۰ هنوز به شدت امروز نبود، اما دسترسی به سیستم بانکی بین المللی و صرافی های خارجی برای ایرانی ها از همین الان هم چالش برانگیز بود. مثلاً اگه می خواستی تو Mt. Gox حساب باز کنی، انتقال پول از ایران به اون صرافی ها تقریباً غیرممکن بود. کارت های اعتباری بین المللی مثل ویزا و مسترکارت هم که عملاً برای اکثر مردم ایران قابل استفاده نبودن. این یعنی راه های معمول خرید و فروش ارزهای دیجیتال برای ما ایرانی ها بسته بود.

روش های ابتدایی دسترسی: P2P و واسطه های غیررسمی

پس اگه راه های رسمی بسته بود، مردم چطور بیت کوین می خریدن؟ خب، اون موقع ها خبری از صرافی های داخلی و پلتفرم های خرید و فروش مثل امروز نبود. تنها راه، پیدا کردن آدم هایی بود که به صورت بیت کوین داشتن و حاضر بودن بفروشن. این معاملات معمولاً از طریق انجمن های آنلاین کوچیک، گروه های چت یا حتی دوستان و آشنایان اتفاق می افتاد. فکرشو بکنید، چقدر باید به یه نفر اعتماد می کردید تا پول نقد بهش بدید و اون هم براتون بیت کوین بفرسته! ریسک کلاهبرداری تو این روش ها فوق العاده بالا بود.

ممکن بود یه عده ای هم با حساب های خارج از کشور یا از طریق اقوام و دوستانی که مقیم خارج بودن، به بیت کوین دسترسی پیدا می کردن و بعدش اونو به بقیه می فروختن. این ها همون واسطه های غیررسمی بودن که تو اون دوران نقش مهمی بازی می کردن، البته با کارمزدهای بسیار بالا و ریسک های خاص خودشون.

چالش های تبدیل ارز و ریسک های موجود

تصور کنید می خواستید ۱۰۰۰ دلار بیت کوین بخرید. اول باید تومانتون رو به دلار تبدیل می کردید، که اون موقع هم این کار بدون دردسر نبود و نرخ های مختلفی وجود داشت. بعدش باید یه راهی پیدا می کردید تا اون دلار رو به یه نفر تو خارج از کشور برسونید یا به واسطه ای بدید که اون هم تو یه صرافی خارجی براتون بیت کوین بخره. هر کدوم از این مراحل پر از چالش و ریسک بود:

• نرخ تبدیل بالا: نرخ دلاری که به دست می آوردید، احتمالاً بالاتر از نرخ بازار رسمی بود.
• کارمزدهای سنگین: واسطه ها کارمزدهای خیلی زیادی می گرفتن، چون این کار پر از ریسک و دردسر بود.
• ریسک کلاهبرداری: این بزرگترین چالش بود. از اونجایی که هیچ قانونی وجود نداشت و همه چیز بر پایه اعتماد بود، احتمال اینکه پولتون رو از دست بدید و بیت کوینی هم گیرتون نیاد، خیلی زیاد بود.
• مشکلات امنیتی: نگهداری بیت کوین هم خودش یه چالش دیگه بود. کیف پول های اون زمان خیلی کاربرپسند نبودن و خیلی ها ممکن بود بیت کوین هاشون رو به خاطر نداشتن دانش کافی، از دست بدن.

خلاصه که خرید بیت کوین تو سال ۹۰ برای ما ایرانی ها یه جور ماجراجویی واقعی بود، یه مسیر پر از موانع و چالش، که فقط آدم های خیلی شجاع و ریسک پذیر از پسش برمی اومدن.

درس هایی از گذشته: تأثیر سال ۱۳۹۰ بر مسیر آینده بیت کوین

سال ۱۳۹۰ با تمام بالا و پایین هاش، فقط یه سال تو تقویم بیت کوین نبود؛ یه دوره آموزشی بزرگ برای همه بود. از اون نوسانات وحشتناک، درس های خیلی مهمی گرفتیم که مسیر آینده بیت کوین رو شکل داد و باعث شد این فناوری امروز به اینجا برسه.

یکی از بزرگترین درس ها این بود که هیجان بدون پشتوانه، همیشه خطرناکه. حباب قیمتی سال ۹۰ نشون داد که وقتی یه چیز جدید میاد، مردم چطور ممکنه چشم بسته دنبالش برن و بدون تحقیق، سرمایه گذاری کنن. این تجربه باعث شد که تو سال های بعد، جامعه کریپتوکارنسی بیشتر روی آموزش و آگاهی بخشی تمرکز کنه.

درس دیگه این بود که زیرساخت های قوی چقدر مهمن. مشکلات Mt. Gox و نقدشوندگی پایین بازار، به همه نشون داد که اگه قرار باشه بیت کوین به یه دارایی جدی تبدیل بشه، باید صرافی های امن تر، کارآمدتر و با قابلیت نقدشوندگی بالا داشته باشه. همین باعث شد که تو سال های بعد، صرافی های جدید و حرفه ای تری وارد بازار بشن و زیرساخت ها حسابی پیشرفت کنن.

همچنین، سال ۹۰ به ما فهموند که قوانین و مقررات، هر چقدر هم که دست و پا گیر باشن، برای ایجاد اعتماد و ثبات ضروری هستن. نبود چارچوب های قانونی تو اون سال ها، باعث شد ریسک کلاهبرداری و عدم اطمینان بالا بره. این موضوع کم کم دولت ها رو هم وادار کرد تا به فکر قانون گذاری تو این حوزه بیفتن، حتی اگه با سرعت کم پیش رفت.

امروز که به بیت کوین نگاه می کنیم، می بینیم که چقدر با اون سال های اولیه فرق کرده. بازار خیلی بزرگ تر، پخته تر و تا حدودی منظم تر شده. دیگه فقط یه عده محدود نیستن که بیت کوین می شناسن؛ میلیاردها آدم تو دنیا باهاش آشنا هستن و حتی شرکت های بزرگ و کشورها هم بهش توجه می کنن. نوسانات هنوز هستن، اما نه با اون شکل وحشیانه سال های اول. سال ۹۰ در واقع یه فاز برای بیت کوین و جامعه اش بود، که باعث بلوغ و رشد این پدیده شد.

نتیجه گیری

سال ۱۳۹۰ شمسی یا همون ۲۰۱۱ میلادی، واقعاً یه نقطه عطف تو تاریخ بیت کوین بود. اون سال به ما نشون داد که این ارز دیجیتال نوپا، هم چقدر می تونه پتانسیل رشد خیره کننده داشته باشه و هم چقدر می تونه غیرقابل پیش بینی و پرنوسان باشه. از اون روزهای اول که بیت کوین کمتر از ۱ دلار ارزش داشت و بعد تا ۳۰ دلار اوج گرفت و دوباره سقوط کرد، درس های بزرگی برای همه فعالان بازار ارزهای دیجیتال به دست اومد.

این نوسانات شدید، چه جهانی و چه از منظر محدودیت ها و چالش های کاربران ایرانی، پایه های شناخت و پذیرش بیت کوین رو بنا نهاد. این دوره بود که جامعه جهانی و حتی اون دسته از ایرانی ها که با هزار زحمت بهش دسترسی پیدا می کردن، فهمیدن که با یه دارایی کاملاً متفاوت روبرو هستن. دارایی ای که می تونه هم سودهای فضایی بده و هم ضررهای کمرشکن. اما همین تجربه پرچالش، باعث شد زیرساخت ها قوی تر بشن، امنیت جدی تر گرفته بشه و کم کم راه برای قانون گذاری باز بشه.

امروز که به بیت کوین نگاه می کنیم، می بینیم چقدر از اون دوران نوپا فاصله گرفته. حالا یه دارایی جهانیه که میلیون ها نفر توش سرمایه گذاری کردن و تبدیل به یه بخش مهم از اقتصاد دیجیتال شده. نوسانات سال ۱۳۹۰، در واقع مثل دردسرهای دوران کودکی یه پدیده بزرگ بود، که با همه سختی هاش، راه رو برای بلوغ و آینده درخشان بیت کوین هموار کرد.