شرایط تحقق نزاع دسته جمعی

نزاع دسته جمعی از آن دسته جرایمیه که شاید خیلیامون تو زندگی روزمره باهاش برخورد کرده باشیم یا حداقل اسمشو شنیده باشیم. این جرم تو قانون مجازات اسلامی ما تعریف مشخصی داره و شرایط خاصی برای اینکه بگیم اصلاً یه دعوا، نزاع دسته جمعی حساب میشه یا نه، وجود داره. دونستن این شرایط هم برای کسایی که خدای نکرده تو یه همچین ماجرایی گیر افتادن، هم برای حقوق دانا و حتی برای عموم مردم خیلی مهمه. اینجا می خوایم ببینیم دقیقاً کی یه درگیری به نزاع دسته جمعی تبدیل میشه و چه ابعادی داره و چطور میشه تو همچین پرونده ای از خودمون دفاع کنیم.

۱. نزاع دسته جمعی (منازعه) در قانون ما به چه معناست؟

بیایید رک و راست بگیم، نزاع دسته جمعی (که تو قانون بهش می گن منازعه) صرفاً یه بحث و دعوای لفظی نیست. اینجا پای «زد و خورد» و «درگیری فیزیکی» وسطه. یعنی اگه فقط چند نفر با هم داد و بیداد کردن و به هم توهین کردن، لزوماً نزاع دسته جمعی اتفاق نیفتاده. قانون به این موضوع خیلی حساسه و فرق می ذاره بین یه گلاویز شدن ساده و یه نزاع دسته جمعی که مجازات های سنگین تری داره.

شاید بپرسید خب فرقش با یه دعوای معمولی چیه؟ فرقش دقیقاً تو ماهیت و تعداد آدم های درگیره. تو نزاع دسته جمعی، یه گروه با یه گروه دیگه (یا حتی با همدیگه) درگیر می شن. این یه جرم با جنبه عمومیه، یعنی حتی اگه شاکی خصوصی هم رضایت بده، بازم دادستان می تونه پرونده رو دنبال کنه، چون نظم عمومی جامعه به هم خورده و این برای قانون خیلی مهمه. پس اگه دیدید یه درگیری، چند نفره و از جنس فیزیکیه، احتمالاً با جرم نزاع دسته جمعی طرف هستید.

۲. بررسی جامع شروط تحقق نزاع دسته جمعی: عناصر اصلی که جرم رو می سازن

برای اینکه یه درگیری به عنوان نزاع دسته جمعی شناخته بشه و تو دادگاه محکومیت بیاره، باید یه سری شرایط اصلی کنار هم جمع بشن. قانون گذار این شرایط رو به سه بخش کلی تقسیم کرده: عنصر قانونی، عنصر مادی و عنصر معنوی. بیایید دونه دونه اینا رو باز کنیم تا بفهمیم قضیه از چه قراره و هر کدوم چقدر مهمن.

۲.۱. عنصر قانونی: ماده ۶۱۵ قانون مجازات اسلامی، سند اصلی

وقتی اسم عنصر قانونی میاد، منظورمون همون ماده قانونیه که جرم رو تعریف می کنه و براش مجازات تعیین می کنه. تو بحث نزاع دسته جمعی، ماده ۶۱۵ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) خط و نشون رو کشیده. این ماده به صراحت می گه:

«هرگاه عده ای با یکدیگر منازعه نمایند، هر یک از شرکت کنندگان در نزاع حسب مورد به مجازات زیر محکوم می شوند.»

اینجا کلمه عده ای خیلی مهمه. یعنی اگه دو نفر با هم دعوا کنن، ممکنه ضرب و جرح باشه، توهین باشه، تهدید باشه، ولی نزاع دسته جمعی نیست. باید تعدادشون از دو نفر بیشتر باشه که تو قسمت بعدی بیشتر توضیح می دیم. این ماده قانونی، چهارچوب اصلی رو برای این جرم مشخص می کنه و هر پرونده ای باید بر اساس همین چهارچوب بررسی بشه.

۲.۲. عنصر مادی: وقتی دعوا جدی میشه و دست به یقه میشید

عنصر مادی یعنی اون کاری که عملاً اتفاق افتاده و از بیرون دیده میشه. تو نزاع دسته جمعی، عنصر مادی چند تا بخش داره که همشون باید با هم باشن تا جرم تکمیل بشه:

الف. شرکت فعال و همزمان در نزاع: حداقل ۳ نفر، همین الان!

یکی از مهم ترین بخش های عنصر مادی، اینه که حداقل سه نفر باید تو درگیری فیزیکی نقش فعال داشته باشن. این عدد ۳ نفر بر اساس تفسیر عده و نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه مثل شماره ۷/۷۹۷۱ مورخ ۱۳۸۴/۰۷/۲۳ مشخص شده. پس اگه دو نفر با هم بزنن، نزاع دسته جمعی نیست. یا اگه یه نفر بزنه و ۱۰ نفر فقط نگاه کنن یا جیغ و داد کنن، بازم نیست. هر سه نفر باید فعالانه و به صورت مستقیم تو زد و خورد درگیر باشن. حضور صِرف تو صحنه یا تماشاچی بودن، شما رو شریک جرم نمی کنه.

یه نکته کلیدی دیگه هم «همزمانی» و «در یک مکان بودن» این درگیری هاست. یعنی اگه امروز تو یه محل دو نفر دعوا کنن و فردا تو یه محل دیگه دو نفر دیگه، اینا یه نزاع دسته جمعی واحد حساب نمیشه. باید همون موقع و همون جا، همه با هم قاطی شده باشن و به قول معروف با هم بزنن. رأی شعبه دیوان عالی کشور هم همین رو تأیید می کنه:

«تحقق بزه نزاع دسته جمعی مشروط به آن است که تمام افراد شرکت کننده در منازعه، هم زمان در یک مکان و با هم مشغول منازعه باشند، در صورت فقدان این شرایط، نزاع دسته جمعی محقق نمی شود.»

حالا شاید بگید، اگه یکی فقط از خودش دفاع کنه چی؟ یا فقط نگاه کنه؟ اونا شرکت کننده فعال حساب نمیشن. کسی که صرفاً مورد حمله قرار گرفته و فقط داره از خودش دفاع می کنه، یا تماشاچیه، تو این جرم شریک نیست. مهم اینه که شما قصد مشارکت تو نزاع رو داشته باشین، نه صرفاً حضور تو صحنه. مثلاً اگه یکی به شما حمله کنه و شما برای دفاع فقط اون رو هل بدید، این دفاع مشروع محسوب میشه، نه شرکت در نزاع.

ب. لزوم نتیجه حاصل از نزاع: دعوا باید به جایی برسه!

نزاع دسته جمعی یه جرم «مقید به نتیجه» است. یعنی چی؟ یعنی باید یه نتیجه خاص از این دعوا به دست بیاد تا اصلاً جرم نزاع دسته جمعی محقق بشه و ماده ۶۱۵ به کار بیاد. اگه دعوا شروع شد و فقط به داد و بیداد و هل دادن و اینا ختم شد و هیچ کس آسیبی ندید، جرم ماده ۶۱۵ اتفاق نیفتاده. البته ممکنه جرایم دیگه ای مثل اخلال در نظم عمومی، توهین یا تهدید مطرح بشه، اما نزاع دسته جمعی نیست.

نتایج سه گانه ای که تو ماده ۶۱۵ بهشون اشاره شده، اینا هستن و باید حتماً یکی از اینا اتفاق بیفته:

1. قتل: یعنی یه نفر تو این درگیری کشته بشه.
2. نقص عضو: یعنی بخشی از بدن کسی (مثل دست یا پا) از کار بیفته، قطع بشه یا آسیب جدی ببینه.
3. ضرب و جرح: یعنی کسی زخمی بشه، کبود بشه، استخونش بشکنه یا هر آسیب فیزیکی دیگه ای بهش وارد بشه.

نکته مهم اینه که لازم نیست حتماً بدونیم دقیقاً کی باعث این صدمه شده. همین که این نتایج از دلِ نزاع بیرون اومده باشه و بین شرکت کنندگان تو نزاع اتفاق افتاده باشه، کافیه. مثلاً اگه تو شلوغی و هیاهو معلوم نشه کی چاقو زده، بازم جرم نزاع دسته جمعی با اون نتیجه (مثل قتل یا نقص عضو) محقق میشه و همه شرکت کننده ها ممکنه مسئول شناخته بشن.

۲.۳. عنصر معنوی (روانی): قصد دعوا، نه لزوماً قصد آسیب به یک نفر!

عنصر معنوی یعنی اون نیت و قصدی که پشت کارهای ماست. تو نزاع دسته جمعی، شما باید قصد عام شرکت تو دعوا و درگیری فیزیکی رو داشته باشین. یعنی باید عمداً وارد این نزاع شده باشین و بخواین که بخشی از این درگیری فیزیکی باشین، یعنی من می خواهم بزنم و بزنند.

اما لازم نیست که شما از اول قصد کرده باشین به یه نفر خاص آسیب بزنین یا اونو بکشین. به این می گن «قصد خاص» که تو این جرم، لازم نیست وجود داشته باشه. همین که خواستین بجنگین و تو اون هیاهو شرکت کردین، کافیه. مثلاً اگه تو یه دعوای دسته جمعی، شما مشت می زنید و هدف خاصی هم ندارید، همین که می دونید دارید تو یه نزاع دسته جمعی شرکت می کنید و درگیری فیزیکی می کنید، عنصر معنوی محقق شده. این یعنی عمد در فعل (شرکت در نزاع) مهمه، نه لزوماً عمد در نتیجه (آسیب رساندن به فردی خاص).

۳. بررسی ابهامات و نکات تکمیلی در تحقق نزاع دسته جمعی

حالا که با پایه های اصلی آشنا شدیم، بیایید بریم سراغ یه سری نکته های ریزتر و سوالاتی که معمولاً تو پرونده های نزاع دسته جمعی پیش میاد و فهمشون برای درک کامل این جرم ضروریه.

۳.۱. حداقل تعداد شرکت کنندگان: سه نفر یا بیشتر؟

گفتیم که ماده ۶۱۵ از کلمه عده استفاده کرده. طبق نظر اکثر حقوقدان ها و نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه، حداقل تعداد افراد برای تحقق نزاع دسته جمعی، سه نفره. یعنی اگه دو نفر با هم دعوا کردن، هرچقدرم شدید باشه، نزاع دسته جمعی نیست، بلکه ممکنه ضرب و جرح عمدی یا سایر جرایم انفرادی باشه. پس این سه نفر رو خوب یادتون باشه. هرچند بعضی نظریه ها می گن باید از هر طرف حداقل دو نفر باشن و مجموعاً چهار نفر، اما نظر غالب و رویه قضایی، حداقل سه نفر رو برای کل درگیری کافی می دونه.

۳.۲. نقش سلاح سرد و گرم در نزاع: فقط تشدید مجازات!

استفاده از سلاح سرد (مثل چاقو، قمه، باتوم) یا سلاح گرم (مثل کلت) تو نزاع دسته جمعی، خودش شرط تحقق نزاع دسته جمعی نیست. یعنی برای اینکه بگیم یه دعوا نزاع دسته جمعیه، لازم نیست حتماً سلاحی تو کار باشه. اما قطعاً اوضاع رو بدتر می کنه و مجازات رو سنگین تر. اگه نزاعی با سلاح اتفاق بیفته، مجازاتش تشدید میشه و ممکنه جرایم دیگه ای مثل حمل سلاح غیرمجاز یا اخلال در نظم عمومی با سلاح هم بهش اضافه بشه. پس دست به سلاح بردن تو این جور درگیری ها، فقط کار رو برای خودتون و بقیه سخت تر می کنه و پشیمانی بعدیش فایده ای نداره.

۳.۳. تفاوت نزاع دسته جمعی با معاونت یا مشارکت در ضرب و جرح عادی

یه وقتایی ممکنه چند نفر با هم، یه نفر رو بزنن. خب این مشارکت تو ضرب و جرحه. فرقش با نزاع دسته جمعی چیه؟ تو نزاع دسته جمعی، طرفین درگیر، خودشون هم آسیب می بینن یا پتانسیل آسیب دیدن رو دارن و به صورت متقابل با هم درگیر میشن. یعنی یه جوری هر دو یا چند طرف دارن می جنگن و مهاجم و مدافع به صورت ثابت مشخص نیست. اما تو مشارکت در ضرب و جرح عادی، چند نفر فقط به یک یا دو نفر حمله می کنن و اون یک یا دو نفر صرفاً قربانی هستن و قصدی برای شرکت فعال در درگیری ندارند. نزاع دسته جمعی بیشتر جنبه عمومی و برهم زدن نظم رو داره، در حالی که ضرب و جرح عادی بیشتر جنبه خصوصی داره، مگر اینکه با تهدید و ارعاب جامعه همراه باشه.

۳.۴. دفاع مشروع در نزاع دسته جمعی: چقدر سخته!

ماده ۱۵۶ قانون مجازات اسلامی در مورد دفاع مشروع صحبت می کنه. یعنی اگه یکی برای دفاع از جون، ناموس، مال یا آزادی خودش یا کس دیگه ای مجبور به انجام کاری بشه که تو حالت عادی جرمه، مجازات نمیشه. اما تو نزاع دسته جمعی، اثبات دفاع مشروع خیلی سخته. چرا؟ چون تو یه درگیری شلوغ، تشخیص اینکه کی مهاجم بوده و کی مدافع، واقعاً پیچیده میشه. دادگاه باید مطمئن بشه که:

• رفتاری که انجام دادید، برای دفع اون تجاوز یا خطر واقعاً لازم بوده و از حد تجاوز نکرده.
• اون خطر و تجاوز اونقدر جدی و فوری بوده که راه دیگه ای برای دفاع نداشتید و چاره ای جز درگیری فیزیکی نبوده.
• خودتون با قصد قبلی باعث اون درگیری و خطر نشدید یا تجاوز خودتون نبوده.
• نمی تونستید صبر کنید تا نیروی پلیس یا دولتی برسه و وضعیت رو کنترل کنه.

خلاصه که تو یه همچین شرایطی، قاضی خیلی با دقت به ماجرا نگاه می کنه. اثبات این شرایط تو شلوغی و هرج و مرج یک نزاع دسته جمعی، واقعاً دشوار و پیچیده است. پس اگه تو نزاعی درگیر شدید و می خواید بگید دفاع مشروع بوده، باید حسابی دستتون پر باشه و وکیل متخصص بهتون کمک کنه.

۳.۵. نظریات مشورتی و آراء وحدت رویه مرتبط: حرف آخر قانون!

همونطور که گفتیم، دادگاه ها و مراجع حقوقی برای اینکه تو پرونده های مشابه رای های یکسانی بدن، به نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه و آراء وحدت رویه دیوان عالی کشور توجه می کنن. این آراء و نظریات، خیلی به ما کمک می کنن تا بفهمیم قاضی ها چطور به یه پرونده نگاه می کنن و چطور باید تو دادگاه دفاع کنیم.

مثلاً نظریه مشورتی شماره ۷/۷۹۷۱ مورخ ۱۳۸۴/۰۷/۲۳ به وضوح روی حداقل سه نفر برای شرکت در نزاع دسته جمعی تأکید کرده. همچنین، نظریه مشورتی شماره ۷/۶۰۵۹ مورخ ۱۳۷۹/۰۶/۳۱ و ۷/۵۱۷۸ مورخ ۱۳۸۴/۰۷/۲۳ هم به ابعاد مختلف این جرم از جمله لزوم نتیجه و همزمانی شرکت کنندگان پرداخته اند. اینا نشون میدن که قضیه نزاع دسته جمعی اونقدرها هم ساده نیست و نیاز به بررسی دقیق حقوقی داره.

۴. مجازات و پیامدهای حقوقی نزاع دسته جمعی: چه چیزایی در انتظار شرکت کنندگان هست؟

خب، حالا که فهمیدیم کی یه درگیری میشه نزاع دسته جمعی، بیایید ببینیم اگه این جرم اتفاق افتاد و شرایطش محقق شد، چه مجازات هایی برای شرکت کننده ها در نظر گرفته میشه. ماده ۶۱۵ قانون مجازات اسلامی مجازات ها رو بر اساس نتیجه ای که از نزاع به دست اومده، مشخص کرده:

1. اگه نزاع به قتل منجر بشه: هر کدوم از شرکت کننده ها به حبس از یک تا سه سال محکوم میشن.
2. اگه به نقص عضو منجر بشه: حبس از شش ماه تا سه سال در انتظارشون خواهد بود.
3. اگه به ضرب و جرح منجر بشه: حبس از سه ماه تا یک سال رو باید تحمل کنن.

یه نکته خیلی مهم تو تبصره های همین ماده هست که حسابی باید بهش دقت کنیم. تبصره ۲ می گه: «مجازات های فوق مانع اجرای مقررات قصاص یا دیه حسب مورد نخواهد شد.» یعنی چی؟ یعنی علاوه بر این مجازات های حبس که به دلیل برهم زدن نظم عمومی و جنبه اجتماعی جرمه، اگه کسی آسیب دیده باشه یا خدای نکرده کشته شده باشه، قاضی می تونه حکم به قصاص (اگه شرایطش باشه) یا دیه هم بده. این دو تا با هم فرق دارن و جداگانه محاسبه میشن و جنبه خصوصی جرم رو پوشش میدن.

۴.۱. دیه در نزاع دسته جمعی: داستانی پیچیده تر از آنچه فکر می کنید!

بحث دیه تو نزاع دسته جمعی واقعاً یه چالش بزرگه. تصور کنید تو یه درگیری چند نفره، یه نفر آسیب می بینه، ولی دقیقاً معلوم نیست ضربه اصلی رو کی زده. اینجا چی میشه؟ تعیین میزان مسئولیت هر یک از افراد حاضر در نزاع معمولاً کار خیلی سختیه. به خاطر همین پیچیدگی ها، راه حل های حقوقی مختلفی برای تعیین و پرداخت دیه وجود داره:

• شناسایی عامل اصلی: اولویت با اینه که با کمک پزشکی قانونی، شهادت شاهدها و بقیه مدارک و شواهد، ضارب اصلی شناسایی بشه. اگه بشه، دیه رو همون فرد باید بپردازه.
• مسئولیت مشترک: اگه نشه ضارب اصلی رو مشخص کرد، یا چندین نفر تو وارد کردن ضربه نقش فعال داشتن، معمولاً مسئولیت پرداخت دیه به صورت مشترک بین همه شرکت کنندگان (که مقصر شناخته شدن) تقسیم میشه. اینجا نقش قاضی و بررسی دقیق پرونده خیلی مهمه.
• قسامه: اگه هیچ مدرک مشخصی برای شناسایی ضارب وجود نداشت و قاضی به علم کافی نرسید، ممکنه کار به «قسامه» بکشه. قسامه یعنی چند نفر از فامیل های شاکی یا متهم، سوگند می خورن که فلانی این کارو کرده یا نکرده.
• بیت المال: تو یه سری موارد خیلی خاص، مثلاً اگه ضارب اصلاً پیدا نشه یا هیچ راهی برای پرداخت دیه نباشه، ممکنه دیه از بیت المال (همون خزانه دولت) پرداخت بشه.

اینجا نقش قاضی و وکیل متخصص خیلی پررنگ میشه تا با بررسی همه جوانب، عادلانه ترین تصمیم گرفته بشه و کسی حقش ضایع نشه.

۵. تأثیر رضایت شاکی در جرم نزاع دسته جمعی: پرونده بسته نمیشه!

تو خیلی از جرایم، اگه شاکی رضایت بده، پرونده بسته میشه و متهم تبرئه میشه. به اینا می گن جرایم «قابل گذشت». اما نزاع دسته جمعی جز جرایم غیرقابل گذشت محسوب میشه. یعنی چی؟ یعنی حتی اگه همه کسایی که تو دعوا بودن و آسیب دیدن، از هم رضایت بدن و بگن ما هیچ شکایتی نداریم، باز هم دادستان می تونه پرونده رو دنبال کنه و شرکت کنندگان رو مجازات کنه. چرا؟ چون نزاع دسته جمعی جنبه عمومی داره و نظم جامعه رو به هم زده. این برهم خوردن نظم عمومی، چیزیه که قانون نمی تونه ازش بگذره.

البته رضایت شاکی بی تأثیر هم نیست. رضایت فقط روی حقوق خصوصی (یعنی همون دیه) تأثیر می ذاره و اگه شاکی رضایت بده، دیگه دیه ای پرداخت نمیشه. علاوه بر این، قاضی ممکنه با توجه به رضایت شاکی، تو مجازات حبس تخفیف بده، اما از اصل مجازات معاف نمیشه. پس رضایت یه اهرم فشار برای گرفتن تخفیفه، نه راهی برای فرار از مجازات.

۶. راهکارهای دفاعی و مشاوره حقوقی در پرونده های نزاع دسته جمعی

همونطور که دیدید، نزاع دسته جمعی یه جرم پیچیده ست با ابعاد مختلف قانونی، مادی و معنوی. اگه خدای نکرده تو یه همچین پرونده ای درگیر شدید، دفاع درست و اصولی از خودتون حرف اول رو می زنه و می تونه سرنوشت شما رو عوض کنه. بهترین کار اینه که حتماً با یه وکیل متخصص کیفری مشورت کنید.

وکیل بهتون کمک می کنه تا موارد زیر رو بررسی کنید و با استناد بهشون از خودتون دفاع کنید:

• عدم تحقق عناصر جرم: مثلاً ثابت کنید که تعداد افراد کافی برای نزاع دسته جمعی نبوده (کمتر از سه نفر)، یا اصلاً هیچ درگیری فیزیکی اتفاق نیفتاده و فقط دعوای لفظی بوده، یا هیچ نتیجه خاصی (قتل، نقص عضو، ضرب و جرح) از دعوا حاصل نشده.
• اثبات دفاع مشروع: اگه واقعاً برای دفاع از خودتون یا عزیزانتون مجبور به درگیری شدید، وکیل می تونه با جمع آوری مدارک، شهادت ها، فیلم ها و بقیه شواهد، دفاع مشروع رو اثبات کنه (که البته همونطور که گفتیم، کار آسونی نیست و نیاز به دقت و ظرافت زیادی داره).
• عدم حضور فعال: اگه تو صحنه درگیری بودید اما فقط تماشاچی بودید یا صرفاً قربانی بودید و نقشی تو زد و خورد نداشتید، وکیل می تونه این موضوع رو نشون بده و ثابت کنه که شما شریک جرم نبودید.
• عدم قصد مشارکت: اگه ثابت بشه که شما قصد شرکت تو نزاع رو نداشتید و اتفاقی اونجا بودید، یا صرفاً برای جدا کردن درگیری وارد شدید، می تونه تو دفاعتون مؤثر باشه.

تنظیم لایحه دفاعیه قوی، جمع آوری مدارک لازم و حضور یک وکیل باتجربه تو جلسات دادگاه و مراحل تحقیقات دادسرا، می تونه سرنوشت پرونده رو به نفع شما تغییر بده و بهتون کمک کنه تا بهترین نتیجه رو بگیرید. پس هیچوقت پرونده های کیفری، به خصوص نزاع دسته جمعی رو بدون وکیل دست کم نگیرید.

۷. مرجع صالح برای رسیدگی به جرم نزاع دسته جمعی

سوال مهم اینه که حالا اگه یه پرونده نزاع دسته جمعی تشکیل شد، کجا باید بهش رسیدگی بشه و کدوم دادگاه مسئول بررسی اون هست؟ مرجع صالح برای رسیدگی به این جرم، دادگاه عمومی کیفری دو هست. یعنی پرونده اول تو دادسرا مراحل تحقیقات اولیه رو طی می کنه، دلایل جمع آوری میشه و اگه به تشخیص دادستان جرم محقق شده باشه، با صدور کیفرخواست برای رسیدگی نهایی به دادگاه عمومی کیفری دو فرستاده میشه. این دادگاه با بررسی همه جوانب، حکم نهایی رو صادر می کنه.

نتیجه گیری: نزاع دسته جمعی، جرمی با ابعاد خاص و پیامدهای جدی

نزاع دسته جمعی یا منازعه، فقط یه درگیری ساده نیست. این جرم با شرایط خاص خودش تو قانون مجازات اسلامی تعریف شده و اگه خدای نکرده تو همچین موقعیتی قرار گرفتید، دونستن این شرایط حیاتیه. از حداقل تعداد افراد (سه نفر) و لزوم درگیری فیزیکی و همزمانی در یک مکان گرفته تا لزوم رسیدن به نتیجه ای مثل قتل، نقص عضو یا ضرب و جرح، همه و همه ارکان اصلی این جرم رو تشکیل میدن.

حواستون باشه که این جرم جنبه عمومی داره و رضایت شاکی فقط روی دیه تأثیر می ذاره و از مجازات حبس شما کم نمی کنه، بلکه صرفاً ممکنه به تخفیف مجازات منجر بشه. تو اینجور پرونده ها، بهترین راهکار اینه که حتماً با یه وکیل متخصص کیفری مشورت کنید تا بتونید به بهترین شکل از حقوق خودتون دفاع کنید. پیچیدگی ها و ظرافت های حقوقی این جرم، نشون میده که بدون کمک یه حقوقدان باتجربه، ممکنه کار خیلی سخت و پرخطر بشه.